De 'Vlaamse Transitiepremie' is een maatregel die in werking trad op 15 maart 2018. Oorspronkelijk konden enkel de werkloze 45+’ers ervan genieten maar voor de periode 1 april 2021 tot en met 31 maart 2022 wordt deze premie verruimd tot ook jongere werkzoekenden. Dit kadert in het plan ‘Alle hens aan dek’. Vanaf 1 juni 2021 zijn de bedragen zowel voor de jongeren als de 45+’ers dezelfde.
Waarom een transitiepremie voor zelfstandigen?
Om de – soms moeilijke – overstap of “transitie” van werkloosheid naar ondernemerschap te ondersteunen, voorziet de Vlaamse Regering een premie gedurende de eerste 24 maanden van opstart van een eigen zaak. Het gebrek aan kapitaal of financiële middelen is vaak één van de grote drempels bij aanvang van het ondernemerschap. Deze premie kan, gezien vanuit het oogpunt van financiële zekerheid en veiligheid, een extra stimulans zijn om werklozen met een concreet ondernemersidee aan te moedigen om de stap naar het ondernemerschap te zetten.
Een uitkeringsgerechtigde werkloze die een zelfstandige activiteit start in hoofdberoep, verliest het recht op een uitkering en dreigt zo in een onzekere financiële situatie terecht te komen. De filosofie van de transitiepremie is net om deze onzekerheid deels weg te nemen.
Wie komt in aanmerking voor de transitiepremie?
Om in aanmerking te komen voor de transitiepremie moet de starter gelijktijdig aan volgende voorwaarden te voldoen:
- hij/zij is nog geen 3 maanden geleden gestart als zelfstandige in hoofdberoep, is aangesloten bij een sociale verzekeringskas, beschikt over een ondernemingsnummer en blijft zelfstandige in hoofdberoep gedurende de hele periode van de toekenning van de transitiepremie.
- hij/zij heeft met succes een prestarterstraject (zie verder) afgerond, maximaal 6 maanden voor de start als zelfstandige in hoofdberoep.
- De onderneming is gevestigd in het Vlaamse Gewest gedurende de hele periode waarin de transitiepremie wordt toegekend.
- De aanvrager is minstens 18 jaar oud in de maand dat hij start als zelfstandige en heeft de wettelijke pensioenleeftijd niet bereikt in de maand van de opstart als zelfstandige in hoofdberoep.
- De aanvrager is ingeschreven bij VDAB als niet-werkende werkzoekende.
- hij/zij is uitkeringsgerechtigd op de dag voor de start als zelfstandige in hoofdberoep.
Volgende uitkeringen komen in aanmerking:
- uitkeringsgerechtigd volledig werkloze
- werkloosheidsuitkering gecombineerd met ‘Springplank naar zelfstandige’
- als rechthebbende op maatschappelijke integratie, een leefloon genieten van het OCMW
- als rechthebbende op maatschappelijke hulp, financiële steun genieten van het OCMW
- als erkend arbeidsongeschikte de toelating hebben gekregen van de adviserende arts van uw ziekenfonds om het werk te hervatten
- als rechthebbende op het overbruggingsrecht voor zelfstandigen, de financiële uitkering genieten.
- Overbruggingsrecht voor zelfstandigen
- Ziekte-of invaliditeitsuitkering. Let wel, indien de starter arbeidsongeschikt was, dan moet hij wel de toelating hebben om het werk te hervatten
- inschakelingsuitkering
Het speelt geen rol of de starter een eenmanszaak opricht, of als zelfstandige in een vennootschapsvorm werkt: een vennootschap overneemt, instapt in bestaande vennootschap als zaakvoerder, bestuurder, vennoot, ... Een helper van een zelfstandige valt (in tegenstelling tot een mandataris van een vennootschap) niet onder de definitie van ‘zelfstandige in hoofdberoep’ en komt bijgevolg niet in aanmerking voor de Transitiepremie.
Cumulatie
De transitiepremie kan gecombineerd worden met de Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) voor zelfstandigen.
Uitzonderingen
De werkloosheid mag niet veroorzaakt zijn door de stopzetting of de arbeidsvermindering als loontrekkende met als doel het verkrijgen van de transitiepremie.
De aanvrager verbindt zich ertoe om gedurende de volledige toekenningsperiode geen diensten te verrichten als zelfstandige ten voordele van of in opdracht van de laatste werkgever bij wie de ondernemer in dienst was of van de groep waartoe de werkgever behoort.
Een (gewezen) zelfstandige kan geen nieuwe transitiepremie aanvragen binnen een periode van 6 jaar na de laatste uitbetaling van de transitiepremie.
Hoeveel bedraagt de premie?
De transitiepremie is een maandelijkse bruto premie die maximaal 2 jaar uitgekeerd wordt. De premie daalt naargelang de duur van het traject van 500 EUR tot 150 EUR per maand. De eerste premie wordt betaald ten vroegste op het einde van de maand volgend op de aanvraag van de premie. Nadien gebeurt de uitbetaling als volgt:
| Maanden | € / maand |
|---|---|
| 1-3 | 500 |
| 4-6 | 450 |
| 7-9 | 400 |
| 10-12 | 350 |
| 13-15 | 300 |
| 16-18 | 250 |
| 19-21 | 200 |
| 22-24 | 150 |
Tabel 1: Overzicht maandelijkse uitbetalingen premie
De maandelijkse premie blijft enkel van toepassing zolang de ondernemer blijft voldoen aan alle voorwaarden gedurende de volledige periode van de transitiepremie. Hij brengt daarom het departement onmiddellijk op de hoogte van elke wijziging die betrekking heeft op de toekenningsvoorwaarden van de premie (bijv. stopzetting zelfstandige activiteit, verhuis de vestiging buiten het Vlaamse Gewest).
Bij ziekte wordt de premie opgeschort en wordt de resterende termijn toegevoegd aan de 2 jaar, waardoor de ondernemer het recht behoudt op het maximale aantal maandelijkse premies.
Hoe vraag je een transitiepremie aan?
De starter kan de transitiepremie alleen online aanvragen en wel binnen de 3 maanden na de start als zelfstandige in hoofdberoep. De ondernemer krijgt onmiddellijk een bevestigingsmail en binnen de maand een formele ontvangstmelding. Als de aanvraag onvolledig is worden de ontbrekende gegevens opgevraagd, maar als het dossier drie maanden na de indiening van de aanvraag nog niet volledig is, vervalt de aanvraag.
Als het dossier volledig is, krijgt de ondernemer binnen de 30 dagen een beslissing en een overzicht van de betalingstijdstippen. Is de beslissing negatief, dan worden de motieven voor het niet-toekennen van de premie meegedeeld.
Wat is een prestarterstraject?
Een prestarterstraject is een opleiding van minstens 6 weken waarin de kandidaat-ondernemer de opstart van zijn eigen zaak voorbereidt. Om in aanmerking te komen voor de Transitiepremie moet de kandidaat -ondernemer een ‘erkend’ starterstraject volgen, zoals dat van Acertta
Na een positieve evaluatie van het prestarterstraject, reikt de opleidingsorganisatie hierover een gunstig attest uit.
De deelnemer heeft zes maanden de tijd – na het succesvol beëindigen van het prestarterstraject – om zich als zelfstandige in hoofdberoep in te schrijven, als hij/zij de transitiepremie wil genieten.