Wat is het Vlaams opleidingsverlof?

Sinds 1 september 2019 hebben voltijdse werknemers, tewerkgesteld in de Vlaamse privésector, jaarlijks recht op maximaal 125 uur Vlaams opleidingsverlof – als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen. Die 125u worden proportioneel herleid voor deeltijdse werknemers. Werknemers die minder dan halftijds werken, hebben geen recht op Vlaams opleidingsverlof. 

Tijdens de uren Vlaams opleidingsverlof mag je werknemer afwezig zijn om een opleiding te volgen of andere activiteiten in verband met die opleiding te verrichten (zoals studeren en een examen afleggen). Je werknemer behoudt zijn loon (gedeeltelijk). Als werkgever kan je een forfaitair bedrag ontvangen ter compensatie voor de gemiste werkuren.

Kortom, een uitgelezen kans om de kennis binnen je onderneming te versterken en je werknemers gemotiveerd te houden – zonder dat jij de volledige kosten moet dragen.

Om te berekenen hoeveel uren je werknemer per schooljaar maximaal mag opnemen, kijk je naar het tewerkstellingspercentage van maart, voorafgaand aan het betrokken schooljaar. Werkt je werknemer in die maand maart 50% of meer? Vermenigvuldig dat tewerkstellingspercentage dan met 125. Dit totaal is het persoonlijke maximum voor je werknemer voor dat schooljaar, dat je werknemer kan gebruiken voor één of meerdere opleidingen.

Werkt je werknemer in die maand maart voorafgaand aan het betrokken schooljaar minder dan 50%? Dan kijk je naar het tewerkstellingspercentage van de maand waarin de eerste opleiding van dat schooljaar start. Werkt je werknemer in die maand minstens 50%? Dan vermenigvuldig je dat tewerkstellingspercentage met 125. Werkt hij in die maand minder dan 50%? Dan heeft je werknemer dit schooljaar geen recht op Vlaams opleidingsverlof. 

Als je werknemer naast (minstens) een opleiding op eigen initiatief, ingaat op een voorstel van jou om tijdens het opleidingsjaar nog (minstens) een andere opleiding te volgen met Vlaams opleidingsverlof, dan wordt het persoonlijk maximum van je werknemer voor dat schooljaar verdubbeld, dus tot een totaal van maximum 250u bij een voltijdse tewerkstelling. Dat is het zogenaamde gemeenschappelijk initiatiefrecht.

Je werknemer kan beroep doen op het Vlaams opleidingsverlof als de opleiding die hij volgt een geregistreerde arbeidsmarktgerichte opleiding of een loopbaangerichte opleiding is. 

Je herkent geregistreerde opleidingen aan het registratienummer dat ze krijgen in de Opleidingsdatabank Vlaamse opleidingsincentives. Vind je het nummer terug? Dan heeft die opleiding recht op Vlaams opleidingsverlof als je werknemer aan alle voorwaarden voldoet. Je werknemer moet ook rekening houden met de volgende voorwaarden en uitzonderingen:

• Je werknemer schrijft zich in voor minimaal 32 contacturen of minstens 3 studiepunten. Hij mag modules uit verschillende arbeidsmarktgerichte opleidingen combineren om aan dat minimum te voldoen. Let op: sommige opleidingen staan in de databank met minder dan 32 uur. Deze opleidingen geven soms toch recht op Vlaams opleidingsverlof. Sinds de coronacrisis worden ook vormen van blended leren (contacturen afgewisseld met e-leren) aanvaard.
• Voor bepaalde opleidingen gelden beperkende voorwaarden over het huidige opleidingsniveau van je werknemer. Hou daar dus altijd rekening mee.
• Volgt je werknemer een opleiding via een examencontract (hoger onderwijs)? Dan heeft hij geen recht op Vlaams opleidingsverlof. Een creditcontract of diplomacontract geeft hier wel recht op.

Ook examens bij de Vlaamse examencommissie secundair onderwijs en examens die de Vlaamse Gemeenschap organiseert om verworven competenties te erkennen komen in aanmerking voor Vlaams opleidingsverlof.

Krijgt je werknemer loopbaanbegeleiding bij een erkend loopbaancentrum? Raadt zijn begeleider hem aan om een bepaalde opleiding te volgen in het kader van zijn persoonlijke ontwikkelingsplan? Dan telt dat als loopbaangerichte opleiding en heeft je werknemer recht op Vlaams opleidingsverlof. Ook hiervoor gelden een paar spelregels:

• Het loopbaancentrum verklaart dat de opleiding noodzakelijk is voor de uitvoering van het persoonlijke ontwikkelingsplan. Je werknemer bezorgt jou dit attest loopbaanbegeleiding en het inschrijvingsattest van de opleiding. Je werknemer kan er ook voor kiezen om deze beide documenten zelf te bezorgen aan de dienst Vlaams opleidingsverlof van de Vlaamse overheid.
• De opleiding moet uit minstens 3 studiepunten of 32 lesuren/contacturen bestaan (dit minimum geldt niet voor de mentoropleiding).
• De opleidingsverstrekker moet geregistreerd zijn als een gekwalificeerd dienstverlener.
• Het loopbaanattest moet van een erkend loopbaancentrum zijn en mag maximaal 6 jaar oud zijn.

In de meeste gevallen mag je de aanvraag van je werknemer niet weigeren – als je werknemer voldoet aan alle voorwaarden. Er zijn wel 2 uitzonderingen op die regel.

Je mag weigeren als alle hieronder opgesomde punten van toepassing zijn:

• je organisatie hanteert een collectieve planning
• je werknemer volgt een opleiding die per schooljaar wordt georganiseerd
• je ontvangt het inschrijvingsattest van je werknemer pas na 31 oktober.

Heeft je werknemer recht op Vlaams opleidingsverlof? Dan bepalen jullie samen wanneer dit verlof wordt opgenomen. Komen jullie er samen niet uit? Dan kan de vakbondsafvaardiging of personeelsdienst bemiddelen.

Je werknemer is uiteraard verplicht om zijn lessen nauwgezet te volgen. Hij moet minstens 90% van de tijd aanwezig zijn – tenzij hij gewettigd afwezig is. Het concrete aantal uren dat je werknemer kan opnemen hangt af van het type opleiding. Voor opleidingen gebaseerd op lesuren is een regelmatige aanwezigheid vereist, en ook deelname aan de eindbeoordeling als er één is. Voor elk lesuur dat je werknemer in dit geval volgt, krijgt hij 1 uur Vlaams opleidingsverlof, tot het maximumrecht per schooljaar is bereikt. Voor opleidingen gebaseerd op studiepunten in het hoger onderwijs heeft je werknemer recht op 4 uur verlof per opgenomen studiepunt. In dit geval wordt niet gekeken naar aanwezigheid in de lessen. Je werknemer moet wel verplicht deelnemen aan de eindbeoordeling.

Volgt je werknemer de opleiding niet nauwgezet en neemt hij meer uren Vlaams opleidingsverlof op dan waar hij recht op heeft? Dan volgt er een sanctie: er wordt 25% afgetrokken van zijn eerstvolgende recht op VOV. Als werkgever krijg je ook geen terugbetaling voor deze uren. Je kan het onterecht uitgekeerde loon wel terugvorderen.

Als werkgever krijg je een forfaitaire tegemoetkoming van 21,30 euro per goedgekeurd uur Vlaams opleidingsverlof. De aanvraag voor deze terugbetaling doe je digitaal via het WSE-loket. 

Vlaams opleidingsverlof is in Vlaanderen de opvolger van het Betaald Educatief Verlof (BEV) en geldt sinds 1 september 2019.

De overgangsmaatregelen zijn intussen verstreken. In Vlaanderen kan sinds 2022 geen BEV meer worden opgenomen.

Krijg je graag meer informatie over het Vlaams opleidingsverlof?