Brussel, 21 augustus 2023 – Terugkeren naar de schoolbanken als werknemer zit in de lift. Tijdens het schooljaar 2022-2023 maakten maar liefst 16 procent meer werknemers van Vlaamse bedrijven gebruik van het Vlaams Opleidingsverlof (VOV) om zich bij te scholen of zelfs te herscholen. In absolute cijfers betekent dit dat het voorbije schooljaar 1 op de 52 werknemers VOV hebben opgenomen, zo blijkt uit de analyse van hr-dienstverlener Acerta op basis van data van meer dan 250.000 werknemers bij meer dan 19.000 40.000 Vlaamse private werkgevers. “Het einde van de coronaperiode laat het Vlaams Opleidingsverlof toe echt te beginnen renderen”, aldus Acerta.
Binnenkort starten niet alleen onze scholieren en studenten een nieuw school- en academiejaar, ook sommige werknemers maken dan een terugkeer naar de schoolbanken voor een opleiding, om zich bij- of om te scholen. Wie daarvoor kiest, mag sinds 2019 rekenen op de steun van het Vlaams Opleidingsverlof (VOV). Dat had door de pandemie zijn volledige potentieel nog niet kunnen waarmaken, maar na het afgelopen schooljaar 2022-2023 kan het VOV een mooi rapport voorleggen: in bedrijven met maatschappelijke zetel in Vlaanderen maakte 1,9% van de werknemers gebruik van het VOV. Anders gezegd, 1 op 52 werknemers kreeg betaald verlof ter ondersteuning van een gekozen opleiding. De laatste vijf jaar was dat 1 op 60, 62, 61, 64 ... en draaide dat dus rond de 1,6%. De toename is trouwens groter in percentage werknemers dan in percentage uren, wat betekent dat meer werknemers vaker gerichte (in omvang beperkte) bij- en herscholingen volgden.
Figuur 1: Evolutie opleidingsverlof Vlaamse bedrijven (met maatschappelijke zetel in Vlaanderen)
Sophie Vantomme, juridisch experte bij Acerta Consult: “Het Vlaams Opleidingsverlof (VOV), de opvolger in Vlaanderen van het betaald educatief verlof, kreeg vrijwel meteen af te rekenen met de pandemie. De tijdelijke mogelijkheid om meer uren VOV op te nemen, die gecreëerd werd voor werknemers die een opleiding volgen op vraag van hun werkgever naast een opleiding op eigen initiatief (het gemeenschappelijk initiatiefrecht), resulteerde niet meteen in een grotere opname. Maar uit de cijfers van het afgelopen schooljaar blijkt nu wel een populariteitswinst die niet per se louter is toe te schrijven aan het gemeenschappelijk initiatiefrecht. De inspanningen van de bedrijven en de overheid dragen bij aan het succes van het Vlaams Opleidingsverlof. Het volgen van opleidingen wordt steeds belangrijker om bij te blijven in de eigen job en sector. Maar ook om inzetbaar te blijven op de arbeidsmarkt, en bijvoorbeeld eventueel de overstap te maken naar een knelpuntberoep, denk maar aan zij-instromers in de zorg of het onderwijs.”
De populariteit van het VOV neemt niet overal gelijk toe. Vooral in grote bedrijven en bij de arbeiders groeit het aantal werknemers dat hier gebruik van maakt.
Figuur 2: opleidingsverlof Vlaamse bedrijven 2022-2023 voor arbeiders/bedienen, grootte werkgever
Sophie Vantomme: “In vergelijking met kleinere organisaties hebben grote bedrijven doorgaans meer mogelijkheden om de afwezigheid van werknemers met VOV op te vangen. Dit maakt het voor deze werkgevers organisatorisch minder belastend en verkleint waarschijnlijk de drempel voor werknemers om VOV aan te vragen. Bovendien kunnen ook opleidingen die leiden tot het verwerven en erkennen van specifieke technische competenties recht geven op VOV, wat mede de grotere populariteit onder arbeiders kan helpen verklaren.”
Werknemers hebben ondertussen – dankzij de Arbeidsdeal van 2022 – in principe een individueel recht op opleiding van 4 dagen in 2023 en 5 dagen per jaar vanaf 2024. Verder moeten bedrijven met minstens twintig werknemers één keer per jaar, vóór 31 maart, een opleidingsplan opstellen om de opleiding van hun werknemers te ondersteunen.
Net als het Vlaams Opleidingsverlof passen het individueel opleidingsrecht en het opleidingsplan in een modern hr-beleid rond levenslang leren.
Sophie Vantomme: “Om ook tijdens de loopbaan te blijven leren en inzetbaar te blijven , hebben werknemers een wettelijk recht op 4 en straks 5 opleidingsdagen elk jaar. Niet-gebruikte opleidingsdagen worden overgedragen naar het volgende jaar om dan bijvoorbeeld een langer opleidingstraject te volgen. Anno 2023 kan je als bedrijf niet meer om een degelijk opleidingsaanbod voor je werknemers heen. Als werkgever onderneem je dus best stappen om de verschillende mogelijkheden voor jouw werknemers te verkennen en een gericht opleidingsbeleid uit te werken dat de duurzaamheid van jouw organisatie ten goede komt.”
Over de cijfers
De verzamelde gegevens zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van een set van meer dan 250.000 werknemers in dienst bij meer dan 19.000 Vlaamse werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren.
Gelieve contact op te nemen met Acerta – Sylva De Craecker
T +32 478 27 93 62
E Sylva.De.Craecker@acerta.be