Rechten en plichten bij ziekte werknemer

Wanneer een werknemer arbeidsongeschikt is door een ongeval of ziekte heeft hij een aantal rechten en plichten. Ook als werkgever moet je bij de arbeidsongeschiktheid van een werknemer rekening houden met een aantal zaken.

Werkgever verwittigen

Wanneer je werknemer niet kan komen werken, wegens ziekte of ongeval, is hij verplicht jou zo snel mogelijk te verwittigen. Normaal gezien doet je werknemer dit aan het begin van de werkdag. Hou wel rekening met uitzonderlijk situaties, zoals een spoedopname in het ziekenhuis. Als werkgever formuleer je het best in je arbeidsreglement of cao regels over verwittiging bij ziekte of ongeval.

Indienen ziektebriefje

In tegenstelling tot de wettelijke plicht van je werknemers om je te verwittigen bij arbeidsongeschiktheid, verplicht de wet zelf je werknemer niet om je een ziektebriefje te bezorgen. Wel kun je deze verplichting opleggen via je arbeidsreglement of een cao. Anders moet je als werkgever, telkens je een ziektebriefje wilt ontvangen, daar uitdrukkelijk naar vragen.

Wanneer je deze bepaling opneemt in je arbeidsreglement of een cao is het ook belangrijk om een termijn te vermelden waarbinnen je werknemer je een ziektebriefje moet bezorgen. Als je arbeidsreglement of cao hierover geen termijn vermeldt, geldt dat je werknemer je het ziektebriefje moet bezorgen binnen de twee werkdagen vanaf de eerste dag van de ongeschiktheid of binnen de twee werkdagen vanaf de dag van je verzoek om een ziektebriefje te bezorgen.

Als je werknemer langer afwezig is dan de aangeduide periode op ziektebriefje, moet je werknemer je opnieuw verwittigen en je een nieuw ziektebriefje bezorgen.

Vrijstellingsregeling

Driemaal per kalenderjaar kan je werknemer zich beroepen op de vrijstellingsregeling voor het ziektebriefje voor de eerste dag van een ziekteperiode. KMO’s kunnen die vrijstellingsregeling wel uitdrukkelijk uitsluiten. Je komt hier alles te weten over hoe deze vrijstellingsregeling in elkaar zit.

Controle van de arbeidsongeschiktheid

Als werkgever heb je het recht om de arbeidsongeschiktheid van je werknemer te controleren. Dit doe je door een controlearts te sturen.

Gewaarborgd loon

Wanneer de werknemer voldaan heeft aan de verwittigingsplicht en een ziektebriefje heeft ingediend, dan heeft hij recht op een gewaarborgd loon. Afhankelijk van de situatie is dit loon verschuldigd door jou of de ziekte- en invaliditeitsverzekering. Arbeiders en bedienden hebben gedurende 30 dagen recht op gewaarborgd loon, uitbetaald door de werkgever, binnen bepaalde grenzen (zie hieronder).

Hoeveel bedraagt het gewaarborgd loon?

Het bedrag dat je werknemer van jou ontvangt als gewaarborgd loon, neemt af als hij langer afwezig is door ziekte of ongeval. Bedienden met een contract van bepaalde duur van ten minste 3 maanden en bedienden met een contract van onbepaalde duur betaal je gedurende de eerste 30 dagen van hun arbeidsongeschiktheid door aan 100 % van hun brutoloon.

Gewaarborgd loon bij ziekte bediende

Voor een bediende met een korter contract van bepaalde duur gelden volgende regels:

• Voor de eerste 7 dagen ontvangt deze bediende 100 % van het brutoloon als gewaarborgd loon.
• Voor de 8ste tot de 14de dag ontvangt deze bediende 86,93 % van het brutoloon als gewaarborgd loon.
• Voor de 15ste tot de 30ste dag ontvangt deze bediende 26,93 % van het begrensde brutoloon plus 86,93 % van het deel boven deze grens als gewaarborgd loon. Bovenop dit gewaarborgd loon ontvangt de bediende voor de 15ste tot de 30ste kalenderdag een uitkering van 60 % van het begrensde brutoloon van de ziekteverzekering.

Gewaarborgd loon bij ziekte arbeider

Voor een arbeider gelden de volgende regels:

• Voor de eerste zeven dagen ontvangt een arbeider 100 % van het brutoloon als gewaarborgd loon.
• Voor de 8ste tot de 14de kalenderdag ontvangt een arbeider 85,88 % van het brutoloon als gewaarborgd loon.
• Voor de 15ste tot de 30ste kalenderdag ontvangt een arbeider 25,88 % van het begrensde brutoloon plus 85,88 % van het deel boven deze grens als gewaarborgd loon. Bovenop dit gewaarborgd loon ontvangt de arbeider voor de 15e tot de 30e kalenderdag een uitkering van 60 % van het begrensde brutoloon van de ziekteverzekering.

Wanneer ben je geen gewaarborgd loon verschuldigd?

In het geval van beroepsziekte of een arbeidsongeval gelden er specifieke regels. Het gewaarborgd loon wordt dan terugbetaald door de verzekeraar. Ook in de volgende situaties moet je als werkgever geen gewaarborgd loon betalen:

• Wanneer de ziekte of het ongeval te wijten is aan een zware fout van je werknemer.
• Wanneer je werknemer tijdelijk arbeidsongeschikt is door een ongeval tijdens een sportevent- of competitie waarvoor de werknemer een vergoeding ontving en waarvoor het publiek toegangsgeld moet betalen.

Langer dan een maand ziek?

Wanneer je werknemer langer dan een maand ziek is, betaalt zijn ziekenfonds tijdens het eerste jaar tot 60 % van zijn begrensde brutoloon.

Ontslagbescherming

Het is niet wettelijk verboden om een werknemer te ontslaan tijdens zijn arbeidsongeschiktheidsperiode, maar de reden voor het ontslag mag niet gelinkt zijn aan zijn gezondheidstoestand. Als je een werknemer wil ontslaan tijdens zijn ziekteverlof moet dit dus steunen op redenen die niets te maken hebben met de gezondheidstoestand van de werknemer, en je moet die redenen kunnen bewijzen.

Re-integratie

Als werkgever ben je verplicht om te zorgen voor een re-integratie aanpak wanneer je werknemer na een langere periode arbeidsongeschiktheid terug komt werken.