De eindejaarspremie is verankerd als een vaste waarde, maar is deze premie wel steeds verplicht?
Wat is de eindejaarspremie
De eindejaarspremie is een financiële bonus die de werkgever als "dertiende maand" uitbetaalt aan de werknemer. Deze premie is uitgegroeid tot een vaste waarde. Het lijkt dan ook vanzelfsprekend dat alle werknemers recht op een eindejaarspremie hebben. Maar is dat wel zo? Ben je als werkgever verplicht om in de maand december een eindejaarspremie toe te kennen aan je werknemers?
Zijn alle werkgevers verplicht om een eindejaarspremie te betalen?
De eindejaarspremie is geen wettelijke verplichting, maar is afhankelijk van de regels in de sector. Daarom zijn niet alle werkgevers verplicht om een eindejaarspremie toe te kennen aan hun werknemers. Enkel de werkgevers die behoren tot een sector waarin deze premie wordt opgelegd, zijn verplicht om deze effectief te betalen.
Wil je weten of je tot zo’n sector behoort, dan kan je de sectorale collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) raadplegen. Als klant van Acerta kan je sectie 20.2 van je sectorale Gids gratis raadplegen op Trefzeker.
Stemt een eindejaarspremie effectief overeen met een volwaardige dertiende maand?
De eindejaarspremie wordt in de volksmond ook wel de “dertiende maand” genoemd. Maar stemt deze premie ook effectief overeen met een volwaardig extra maandloon? Niet per se. Bepaalde sectoren voorzien bijvoorbeeld een forfaitair bedrag, of een percentage van het loon dat lager is dan een volwaardig maandloon.
Let op, als de verplichting van de werkgever betrekking heeft op een volledig maandloon, zal de werknemer een nettobedrag ontvangen dat lager is dan zijn gebruikelijke maandloon. Dat kan worden verklaard door de afhouding van een bedrijfsvoorheffing voor uitzonderlijke vergoedingen op de eindejaarspremies. Deze afhouding voor uitzonderlijke vergoedingen is hoger dan de “normale” bedrijfsvoorheffing die wordt berekend op basis van het “klassieke” maandloon, waardoor het nettobedrag dat de werknemer uiteindelijk zal ontvangen, lager is.
Wordt de eindejaarspremie altijd betaald door de werkgever?
De werkgever moet de eindejaarspremie niet altijd zelf betalen aan zijn werknemers.
In sommige sectoren zal het sectorale fonds de premie voor zijn rekening nemen. Maar vergis je niet, deze premie is niet “gratis”. Indien het sectorale fonds tussenkomt, wordt de premie onrechtstreeks gefinancierd door de werkgever die gedurende het hele jaar bijdragen op het loon van de werknemers verschuldigd is aan de sector.
Hiernaast bestaan er sectoren waarin de eindejaarspremie moet worden betaald door de werkgever aan de werknemer, waarna deze premie wordt terugbetaald door het sectorale fonds.
In het merendeel van de sectoren moet de premie echter betaald worden door de werkgever.
Ben je verplicht om de eindejaarspremie aan alle werknemers te betalen?
Als je tot een sector behoort die voorziet in een eindejaarspremie, wil je ongetwijfeld weten of je verplicht bent om deze premie te betalen aan al je werknemers. Ook hier kan er geen algemeen antwoord gegeven worden, aangezien elke sector zijn eigen voorwaarden oplegt.
Bijvoorbeeld in de horecasector (Paritair Comité of PC 302), wordt voorzien dat jobstudenten onder bepaalde voorwaarden worden uitgesloten van de eindejaarspremie. Andere sectoren voorzien, o.a. in een anciënniteitsvoorwaarde om in aanmerking te komen van een eindejaarspremie.
Mogen alle werkgevers een eindejaarspremie of een supplement betalen in december?
Als je tot een sector behoort die niet voorziet in een eindejaarspremie of als je een hogere eindejaarspremie wenst toe te kennen dan de premie die wordt voorzien door jouw sector, dan is dat mogelijk. Het is namelijk niet verboden om een hogere premie toe te kennen aan je werknemers dan de premie die wordt opgelegd door de sector.
Deze mogelijkheid is echter onderworpen aan twee voorwaarden:
- de werkgevers moeten de loonnorm naleven. Dit betekent dat de loonkost niet hoger mag zijn dan een bepaalde marge die wordt opgelegd door de wetgever. Voor de periode 2019-2020 bedraagt deze loonnorm 1,1%. Met andere woorden, onder voorbehoud van enkele uitzonderingen, mag je jouw werknemers geen verhoging van meer dan 1,1% toekennen in deze periode (met uitzondering van een verhoging die is gekoppeld aan de indexering). Er bestaan echter verschillende alternatieven om deze beperking te omzeilen.
- Daarnaast en omwille van de eerder genoemde uitzonderlijke afhouding, vormt de eindejaarspremie vaak een grote kost voor de werkgever gecombineerd met een teleurstellend resultaat voor de werknemer. Het is dan soms beter om te zoeken naar efficiëntere manieren om je werknemers te belonen…
Is de eindejaarspremie altijd een geldsom?
Het merendeel van de sectoren bieden geen andere keuze dan de betaling van een eindejaarspremie in de vorm van een geldsom. Sommige sectoren bieden de mogelijkheid om deze premie om te zetten in een gelijkwaardig voordeel. Wanneer je ervoor kiest om hiervan gebruik te maken, kan je het bestaande verschil tussen de kostprijs van de premie en het netto bedrag van de eindejaarspremie dat de werknemer zal ontvangen, verminderen.
Indien je er echter doelbewust voor kiest om je werknemers te belonen door hen een eindejaarspremie toe te kennen die niet wordt voorzien door de sector of door hen een supplement toe te kennen bovenop de eindejaarspremie die wordt voorzien door de sector, ben je vrij om te kiezen in welke vorm je de eindejaarspremie zal toekennen. Er bestaan verschillende mogelijkheden: warranten, winstpremies, ecocheques, cadeaucheques, niet-recurrente resultaatsgebonden bonussen (loonbonus cao 90)… Enkele van deze alternatieven zullen je zelfs de mogelijkheid bieden om de bovenstaande loonnorm te omzeilen.
De dienst Legal Consult van Acerta kan je helpen om het beste alternatief voor jouw werknemers te vinden. Aarzel niet om contact met hen op te nemen per telefoon op 016/24 63 45 of per e-mail op legal.consult@acerta.be
Tot slot, wat moet je betalen en hoe moet je betalen?
Hoeveel de eindejaarspremie bedraagt hangt af een aantal factoren. Je moet steeds nagaan tot welke sector je behoort en wat op sectoraal niveau werd vastgelegd betalen in de voorgeschreven vorm. Naast deze premie, beschik je ook over de mogelijkheid om je werknemers te belonen op een andere interessante manier voor zowel de werknemers als jezelf.
Meer weten? Volg de opleiding Loonoptimalisatie van A tot Z
Hoe beloon je goed presterende werknemers op een zo voordelig mogelijke manier? Hoe behaal je netto het beste resultaat? Deze opleiding schept klaarheid.
Schrijf in