Werkloosheid

In principe heb je als werkloze zelfstandige geen recht op uitkeringen. Was je werknemer in de periode voor je zelfstandige werd, dan kun je na de stopzetting van je activiteit toch aankloppen bij de RVA.  Je kunt gedurende je loopbaan meer dan één keer gebruik maken van de mogelijkheid om een uitkering te krijgen, zolang je aan de voorwaarden hieronder voldoet.

Kreeg je je ontslag en werd je daarna zelfstandige? Dan kun je na minimum zes maanden en tot maximum vijftien jaar als zelfstandige een RVA-uitkering aanvragen op basis van je vroegere tewerkstelling als loontrekkende. De RVA-uitkering wordt berekend op je laatst verdiende loon als werknemer.

Nam je zelf ontslag om zelfstandige te worden? Dan heb je geen recht op uitkeringen gedurende de periode waarin jij je zelfstandige beroep uitoefent. Werkte je echter voldoende lang als loontrekkende voor je zelfstandige activiteit, dan heb je na de stopzetting van je zelfstandige activiteit mogelijk wél recht op uitkeringen. Deze mogelijkheid geldt enkel indien je je zelfstandig beroep uitoefende gedurende minimum zes maanden en maximum vijftien jaar. Extra voorwaarde: je kunt pas werkloosheidsuitkeringen krijgen als je aantoont dat je vroegere werkgever niet meer bereid is je weer in dienst te nemen. Stopt je zelfstandige activiteit binnen de zes maanden, dan heb je gedurende de zes maanden vanaf de stopzetting als loontrekkende geen recht op een werkloosheidsuitkering.

• Meer informatie? De RVA helpt je graag verder

Je mag gedurende maximum 12 maanden je zelfstandige bijberoep combineren met je werkloosheidsuitkeringen. Deze regeling wordt ook ‘springplank naar zelfstandige’ genoemd. Om in aanmerking te komen, moet je voldoen aan de volgende voorwaarden:

• je doet bij de RVA aangifte van de activiteit op het moment van de uitkeringsaanvraag
• je mag je loontrekkende activiteit niet stopzetten of verminderen om van het voordeel te kunnen genieten
• je mag de afgelopen zes jaar de zelfstandige activiteit niet als hoofdberoep hebben uitgeoefend
• de activiteit mag niet door derden worden uitgeoefend (in het bijzonder door werknemers of in onderaanneming), tenzij dit heel uitzonderlijk gebeurt
• je zelfstandige activiteit heeft een bijkomstig karakter

Vergeet ook niet je inkomsten te beperken. De uitkering wordt namelijk verminderd met het bedrag van je inkomsten dat het grensbedrag van 5 316,48 euro (bedrag vanaf 01/11/2023) overschrijdt.

Kom je niet in aanmerking voor de maatregel ‘springplank naar zelfstandige’?  Dan mag je onder de volgende voorwaarden je zelfstandige activiteit in bijberoep verderzetten:

• je moet aangifte doen van je activiteit op het moment van de uitkeringsaanvraag
• je moet uw bijberoep minstens drie maanden voor de werkloosheid uitgeoefend hebben, starten met een bijberoep tijdens de werkloosheid kan dus niet (behalve voor werklozen ouder dan 50 jaar met vrijstelling voor oudere werklozen)
• je mag je bijberoep enkel na 18 uur 's avonds en vóór 7 uur 's morgens uitoefenen
• op zaterdag en zondag geldt de beperking qua uren echter niet, op deze dagen mag je onbeperkt werken, maar je uitkering wordt verminderd met het aantal zaterdagen en zondagen dat je werkte

Het mag bovendien niet gaan over een typisch avondberoep of over een beroep dat uitdrukkelijk door de wet is uitgesloten :

• een beroep in de horeca of in een vermaakonderneming
• een beroep dat alleen na 18 uur wordt uitgeoefend, bv. nachtwaker
• activiteiten die verboden zijn cfr. de wet van 6 april 1960 betreffende de uitvoering van bouwwerken
• verzekeringsagent- of makelaar
• leurder, reiziger

Deze activiteiten zijn wel toegelaten als ze van gering belang zijn. Raadpleeg hierover echter altijd eerst je RVA-kantoor.

De inkomsten van je zelfstandige activiteit mogen niet meer bedragen dan 5 316,48 euro per jaar. Wordt dit bedrag overschreden, dan worden de werkloosheidsuitkeringen verminderd met het gedeelte boven deze grens. Het werkloosheidsbureau kan ook altijd beslissen je uitkeringen te schorsen als blijkt dat je activiteit niet langer het karakter heeft van een bijberoep (bijvoorbeeld door hoge inkomsten of door een hoog aantal gewerkte dagen).
Voor een occasionele activiteit hoef je vooraf geen aangifte te doen. Het volstaat dat je op de controlekaart de vakjes schrapt van de gewerkte dagen. Voor deze dagen is er geen recht op een uitkering. Voor de andere dagen blijven de uitkeringen volledig behouden. Mits goedkeuring van de RVA, mag je als zelfstandige met behoud van de werkloosheidsuitkering inkomsten verwerven als kunstenaar.

• Meer informatie? De RVA helpt je graag verder

Sinds enkele jaren is het mogelijk om een zelfstandig bijberoep op te starten en dit gedurende maximum twaalf maanden te combineren met werkloosheidsuitkeringen. Dat noemt men de ‘springplank naar zelfstandige’.

Wanneer kom je daarvoor in aanmerking? 

• Op het moment van de uitkeringsaanvraag doe je aangifte van de zelfstandige activiteit bij de RVA .
• Je mag jouw loontrekkende activiteit niet stopzetten of verminderen om van het voordeel te genieten.
• Je mag de afgelopen zes jaar de zelfstandige activiteit niet als hoofdberoep hebben uitgeoefend.
• De activiteit mag niet door derden worden uitgeoefend (werknemers, onderaanneming, …), tenzij dit erg uitzonderlijk gebeurt.
• Je zelfstandige activiteit oefen je niet als hoofdactiviteit uit.

Vergeet ook niet je inkomsten te beperken. De uitkering wordt verminderd met het bedrag van jouw inkomsten dat het grensbedrag van 5 316,48 euro overschrijdt. Wil je meer gepersonaliseerde info? Neem dan contact op met de RVA.