Brussel, 6 mei 2020 – Bijna zes op de tien bedrijven zal bij de geleidelijke opstart van zijn activiteiten meer aandacht hebben voor het fysieke én mentale welzijn van zijn werknemers. 45% wil daarbij blijvend inzetten op thuiswerk. Een derde van de bedrijven verwacht door corona ook ingrijpende maatregelen te moeten nemen om het hoofd boven water te kunnen houden. 4% van de ondernemingen vreest zelfs dat corona zijn voortbestaan in gevaar brengt. Nog een opvallende statistiek: een vierde van onze bedrijven had eind april nog niet echt nagedacht over de heropstart, laat staan een heus relanceplan uitgewerkt. Dat blijkt uit een rondvraag van Acerta bij meer dan 500 Belgische CEO’s en HR Managers.
Heel wat ondernemingen houden rekening met een toename van psychosociale klachten bij hun mensen. De gezondheid van hun werknemers is dan ook de grootste prioriteit voor veel bedrijven bij de heropstart. Acht op de tien ondernemingen verwacht dat het personeel extra veeleisend zal zijn op vlak van gezondheid en meer dan de helft zal de komende weken en maanden ook meer aandacht spenderen aan het fysieke en mentale welzijn van zijn personeel.
Yves Plees, Director Acerta Consult: “Deze crisis gaat in golven. Ze is begonnen als gezondheidscrisis, is geëvolueerd naar een economische crisis en nu mogen we ons verwachten aan de derde golf: een mentale crisis. Er zijn duizenden mensen gestorven en voor velen heeft het coronavirus in de erg nabije omgeving slachtoffers gemaakt. De perspectieven van mensen zijn daarmee op de helling komen te staan. Het percentage van mensen dat bovengemiddeld angstig is, wordt geschat op 15%. Bedrijven zijn daar niet blind voor. Daarom staat ‘Meer aandacht voor het welzijn en de mentale weerbaarheid’ bovenaan de lijst van maatregelen die werkgevers zullen implementeren. Meer dan de helft anticipeert op stressgerelateerde problemen, zoals burn-outs en psychosociale klachten. In China is die trend al merkbaar. Een verwittigde werkgever is er twee waard.”
Figuur 1: prioriteiten op het vlak van te nemen maatregelen bij ondernemingen
Bijna een op de vijf bedrijven (18%) kon eind april vaststellen dat ondanks corona hun resultaten min of meer op peil zijn gebleven. Voor de helft van de bedrijven bleek de schade beperkt. Zonder twijfel spelen hier de ondersteunende maatregelen van de overheid een zeer grote rol. De impact van corona op onze economie blijft natuurlijk wel groot: 34% van de respondenten ondervond van de crisis danige grote schade dat ze zich genoodzaakt zien ingrijpende maatregelen te nemen, 4% vreest zelfs voor zijn voortbestaan.
Yves Plees: “Voor 4% van de ondernemingen is corona een bedreiging voor het voortbestaan. Volgens het Federaal Planbureau zien 64.500 werknemers hun job bedreigd. Naast de hoopgevende signalen die bedrijven geven, is ook dat jammer genoeg een realiteit.”
Over de nabije toekomst zijn twee op de drie ondernemingen neutraal tot vrij positief. Slechts een derde van onze bedrijven kijkt de komende maanden dus somber tegemoet. Wel gaat 45% ervan uit dat de corona-epidemie zich nog tot eind 2021 zal laten voelen.
Figuur 2: inschatting nabije toekomst voor ondernemingen
Zowat een op de vier werkgevers dacht eind april nog niet aan de heropstart. Een echt volwaardig relanceplan zit er bij veel ondernemingen dus nog niet echt in.
Yves Plees: “Er is natuurlijk dat kleine percentage gelukkigen dat zich geen zorgen hoeft te maken omdat de crisis voor hen net positief uitpakte. Uit een snelle vergelijking tussen sectoren mogen we ook vaststellen dat bedrijven die bovengemiddeld en in hun core-activiteit met corona geconfronteerd werden – denk aan de social profit – net wél verder staan in hun concrete toekomstplannen. Corona moet blijkbaar eerst wat doordringen in de afbouw, voor de opbouw prioriteit krijgt. En misschien hebben de respondenten zichzelf wel wat onderschat: de maatregelen waar elke werkgever zich aan te houden heeft voor een heropstart, zoals de veiligheids- en hygiënemaatregelen, ook die zijn uiteraard deel van het relanceplan.”
Waaruit zal het relanceplan van de bedrijven die er wel een hebben, bestaan? In eerste instantie is er bij ondernemingen een kortetermijnreactie, waarbij keuzes gemaakt worden met een snel effect aan de kostenkant: investeringen uitstellen, prijsaanpassingen, inkoopprijzen verlagen, loonvoorwaarden heronderhandelen, personeelsbestand afbouwen...
Yves Plees: “Maar heel snel al zagen we ook de creativiteit van de ondernemer naar boven komen. Bedrijven denken zelfs aan het ontwikkelen van nieuwe diensten of producten (47%), het stopzetten van bepaalde diensten of producten (35,4%) of zoeken naar nieuwe verdienmodellen (37,7%). We merken dat de blik opnieuw vooruit gericht wordt. Ook hoe bedrijven na de lockdown met hun mensen zullen samenwerken, willen ze herbekijken. Flexibiliteit – bijvoorbeeld in werktijden, in werkplaats – die tijdens de lockdown een reddingsboei is geweest, blijft een belangrijke overlevingsstrategie.”
Thuiswerk wordt bijvoorbeeld een blijver. 45% van de werkgevers wil thuiswerk blijven toepassen na de lockdown. Een op de drie bedrijven zal voortaan ook meer aandacht hebben voor de vorming en ontwikkeling van zijn medewerkers. Een op de twintig denkt er over na om medewerkers ter beschikking te stellen van andere bedrijven.
Figuur 3: mogelijke interventies in volgorde van prioriteit voor de onderneming
Over de cijfers
De online bevraging werd afgenomen 21-28 april 2020. 501 respondenten namen deel aan de bevraging. Er werd een steekproef samengesteld bestaande uit kleine, middelgrote en grote bedrijven. De respondenten bekleden een van de volgende functies: CEO, HR Directeur, HR business partner, HR manager of payroll verantwoordelijke.
Gelieve contact op te nemen met Acerta – Sylva De Craecker
T +32 478 27 93 62
E Sylva.De.Craecker@acerta.be