Brussel, 23 juli 2020 – In juni kreeg 1 op 3 (35,6%) van de vaste horeca-werknemers in Limburg te maken met tijdelijke werkloosheid. Dat is nog altijd een grote groep, maar voor het eerst in maanden wel een daling van het aantal tijdelijk werklozen in de sector. Ook is de groei van het aantal jobs in de horeca in juni gestuit: was die in topmaand januari 2020 nog 150,4% tegenover referentiemaand januari 2019, dan is die in juni 81,5%. Cafés en restaurants werden duidelijk veel zwaarder getroffen dan hotels en andere verblijfaccommodatie, maar die laatste waren in Limburg wel net aan een opmerkelijke groei bezig. De flexijobbers en jobstudenten zijn het grootste slachtoffer van de coronacrisis. Dat alles blijkt uit een sectoranalyse van hr-dienstenleverancier Acerta op basis van de werkelijke gegevens van een representatieve steekproef van 558 werknemers in dienst bij 174 horeca-werkgevers in Limburg.
De Limburgse horeca was een snel groeiende sector, tot corona. Nemen we januari 2019 als maatstaf, dan was de tewerkstelling in de horeca in februari 2020, de laatste pre-coronamaand, 45,3% gestegen, in januari zelfs 50,4%. Die groei manifesteerde zich niet onder de vorm van flexi- of studentenjobs, het aandeel daarvan bleef nagenoeg gelijk, het ging wel degelijk over meer vaste jobs.
Figuur 1: tewerkstelling horeca Limburg, met januari 2019 als referentiemaand; aandeel flexi, student, tijdelijke werkloosheid
Maar toen – in maart 2020 - kwam corona en moest de horeca de deuren sluiten. De tewerkstelling daalde navenant. Niet alleen werd de groei van een heel jaar tenietgedaan, vanaf april 2020 zakte de tewerkstelling in de horeca in Limburg bijna 20% onder referentiemaand januari 2019. Tussen topmaand januari van dit jaar en juni, het dieptepunt, ging de tewerkstelling van 150,4% naar 81,5%, (tegenover referentiemaand januari 2019), -45,8% dus. Cafés en restaurants werden duidelijk zwaarder getroffen dan hotels en andere verblijfaccommodaties. Die laatste bleven weliswaar boven referentiemaand januari 2019, maar de groeipiek van 219,2% (februari 2020) is wel geknakt, naar 173,1% (juni 2020).
Direct getroffen door de lockdown was de zogenaamde flexibele schil van de horecasector: de flexi- en de studentenjobs. In vergelijking met een jaar eerder gingen de flexijobs in april 2020 van een aandeel van 22,5% naar 5,6%, naar een verwaarloosbaar aandeel dus. En de studenten gingen van 47,7% naar 23,3%, een halvering. 61,9% van de vaste horeca-medewerkers in Limburg kreeg in april te maken met tijdelijke werkloosheid van één dag of meer.
Gert Mertens, Kantoordirecteur Acerta Hasselt: “Het is not done om vast personeel op tijdelijke werkloosheid te zetten en ondertussen flexijobbers of studenten in dienst te houden. Als een vaste medewerker taken van een tijdelijk contract kan overnemen, is dat wat eerst gebeurt – vandaar de onmiddellijke impact op de flexibele schil. Maar dat we niet naar nul procent flexi- en studentenjobs zijn gegaan en zelfs naar 100% tijdelijke werkloosheid, heeft vooral te maken met de veerkracht van de sector, met horeca-activiteiten die ondanks de pandemie toch doorgingen of waarnaar zaken zijn overgeschakeld, denk aan restaurants die afhaalmenu’s voorzagen. Zo bleef er dus wel keukenpersoneel aan de slag, en koeriers. Vooral die laatste zijn niet zelden studenten.”
Het signaal van de voorbije maand juni 2020 is nog dubbel: enerzijds is de tewerkstelling naar een dieptepunt gezakt (81,5% vs. januari 2019), anderzijds zijn minder Limburgse horecawerknemers tijdelijk werkloos geweest dan in maart, april en mei.
Gert Mertens: “Als we herstel mogen verwachten, dan moeten we dat ook eerst zien in de tijdelijke werkloosheidscijfers. Pas als die zullen zijn gedaald, zullen we flexijobbers en studenten naar de horeca zien terugkomen. De tijdelijke werkloosheid is nu al wel minder in juni: nog “maar” 35,6% van de vaste horecamedewerkers had ermee te maken. Het tij lijkt dus stilaan te keren.”
Gert Mertens: “De verwachting voor de komende maanden is dat de tijdelijke werkloosheid in de horeca verder zal dalen. De zomermaanden zijn immers klassieke topmaanden voor het toerisme en voor de horeca in Limburg en dat effect zal zelfs in coronatijden blijven spelen. Wellicht zien we daar dus ook weer studenten bijspringen. Zij die het eerste zijn uitgevallen, nl. de flexijobbers, zullen wellicht het laatst terugkeren. Het verlies van hun bijverdienste zien deze flexibele medewerkers niet gecompenseerd.”
Gert Mertens: “Nog iets wat opvalt in onze cijfers, is de tewerkstellingspiek in januari. Deel van de verklaring daarvoor zou kunnen zijn: het besef dat 2020 het laatste jaar is van de onbeperkte RSZ-vrijstelling voor een eerste werknemer. We maken van de gelegenheid graag gebruik om de horeca daaraan te herinneren, voor wie het relevant zou kunnen zijn. Het onbeperkte RSZ-voordeel vervalt in 2021, er rest nog een half jaar om daarvan eventueel nog te profiteren.”
Over de cijfers
De analyse is gebaseerd op een representatieve steekproef van 558 werknemers in dienst bij 174 horeca-werkgevers in Limburg en werd uitgevoerd op 6 juli 2020.
Gelieve contact op te nemen met Acerta – Sylva De Craecker
T +32 478 27 93 62
E Sylva.De.Craecker@acerta.be