Brussel, 27 augustus 2020 – Het Vlaamse Opleidingsverlof (VOV), de opvolger van het betaald educatief verlof, gaat in september zijn tweede jaargang in. In het eerste jaar maakte 1 op 61 werknemers in de privésector er gebruik van, zo blijkt uit cijfers van hr-dienstenbedrijf Acerta. Voor vrouwelijke werknemers tussen 20 en 30 jaar zijn de cijfers het hoogst: 1 op 36 maakte gebruik van het Vlaams opleidingsverlof. Van een ‘corona-effect’ was in 2019-2020 (nog) geen sprake. Evenmin leidde de vernieuwing van het stelsel reeds tot een duidelijke stijging van het aantal opleidingen waarvoor de werknemer Opleidingsverlof aanvraagt. Acerta raadt bedrijven aan nu met hun werknemers afspraken te maken over het opnemen van opleidingsverlof volgend schooljaar, want levenslang leren is en blijft de beste garantie voor de blijvende inzetbaarheid van mensen.
September/oktober betekent de start van een nieuw school- en academiejaar. En het zijn lang niet alleen de leerplichtigen die dan weer een opleiding aanvangen. Ook wie al actief is op de arbeidsmarkt kan zich blijven ontwikkelen en bij- of omscholen. Meestal starten deze opleidingen samen met de aanvang van het school- of academiejaar. Het afgelopen schooljaar (2019-2020), maakte 1,7 % van de werknemers uit de private sector – of 1 werknemer op 61 – het Vlaams opleidingsverlof. Gemiddeld ging het over 53 uur per werknemer. Dat is gemiddeld 2 uur meer dan vorig jaar.
Figuur 1: betaald educatief verlof in Vlaanderen/Vlaams opleidingsverlof van jaar 2013-2014 tot 2019-2020
Annelies Bries, juridisch adviseur Acerta: “In 2019 werd in het Vlaams Gewest het Vlaams Opleidingsverlof (VOV) de vervanger van het vroegere betaald educatief verlof, met een lagere instapdrempel. Voorlopig heeft die omvorming geen impact op de populariteit van dit bijzondere verlofstelsel... Ook een mogelijke impact van corona was er voor 2019-2020 nog niet echt, omdat de pandemie pas in maart toesloeg. Het schooljaar zat dan al in zijn laatste fase. Wat de impact voor het jaar 2020-2021 zal zijn, valt nog af te wachten. Social distancing, online lessen en de onzekere economische realiteit kunnen de populariteit van het opleidingsverlof zowel positief als negatief beïnvloeden.”
Wie zijn de werknemers uit de privésector die gebruik maken van het Vlaams opleidingsverlof? We vinden ze in elk geval in gelijkaardige percentages terug in alle leeftijdsgroepen. Ook het verschil tussen mannen en vrouwen is verwaarloosbaar. De meesten vinden we in de leeftijdsgroep 20-29 jaar. Het gaat voornamelijk om vrouwen. Op 1000 vrouwen tussen 20 en 30 jaar zijn er 28 met betaald educatief verlof, of 1 op 36. Ook opmerkelijk: de 60+’ers blijven vertegenwoordigd in de cijfers over het opleidingsverlof: voor elke vier 20-29-jarigen in een opleiding is er ook één 60+’er.
Figuur 2: Vlaams opleidingsverlof 2019-2020 - %, evolutie, per leeftijd
De coronacrisis brengt ook gevolgen mee voor het Vlaams opleidingsverlof komend schooljaar.
Annelies Bries geeft toelichting bij de meest gestelde vragen hierover: “Er is nog heel wat onzekerheid of alle lessen komend schooljaar wel effectief kunnen doorgaan, en wat de gevolgen zullen zijn voor de toepassing van het Vlaams Opleidingsverlof per type opleiding. Als werknemers het opleidingsverlof al ingepland hebben, kan het uiteraard doorgaan, bijvoorbeeld om te studeren of lessen online te volgen. Als het VOV nog niet ingepland is en als het gaat om opleidingen waarvoor aanwezigheid in de les vereist is, kunnen werknemers nog geen VOV genieten. Ze zullen het Vlaams Opleidingsverlof in dat geval pas opnemen als de opleiding voortgezet wordt. Een werkgever mag het Vlaams opleidingsverlof ook opschorten en later toekennen als de werkorganisatie dat vereist. En kan VOV gecombineerd worden met tijdelijke werkloosheid? Nee, in principe niet. Voor dezelfde uren op één dag kan geen VOV én tijdelijke werkloosheid ingegeven worden.”
Levenslang leren is cruciaal om relevant te blijven in een snel veranderende arbeidsmarkt in een snel veranderende wereld. Opleiding is cruciaal voor het voortbestaan van een onderneming én cruciaal voor de loopbaan van een werknemer. Opleiding is dan ook een gedeelde verantwoordelijkheid. Annelies Bries: “Voor werkgevers is het helder: zij zijn gebonden aan een opleidingsverplichting. Het initiatief van de werknemer is veel vrijblijvender. Hoe dan ook vraagt opleiding een investering, van geld én tijd. En ook al juichen de meeste werkgevers het toe dat werknemers zich bijscholen, er is natuurlijk ook de praktische kant op de korte termijn: werkuren die niet zullen worden gepresteerd. Onze tip is: leg ook voor 2020-2021 het onderwerp Vlaams Opleidingsverlof voldoende vroeg op tafel zodat de impact op het werk tijdig kan worden opgevangen. En waarom zou je als werkgever je werknemer niet aanmoedigen om in zijn of haar vrije tijd een bepaalde opleiding te volgen (eventueel met Vlaams Opleidingsverlof), als die opleiding hem of haar kan doen groeien in de organisatie ?”
Over de cijfers
De analyse is gebaseerd op de werkelijke gegevens van een representatieve steekproef van werknemers in dienst bij meer dan 32.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren.
Gelieve contact op te nemen met Acerta – Sylva De Craecker
T +32 478 27 93 62
E Sylva.De.Craecker@acerta.be