Brussel, 24 maart 2022 – 15 % van alle werknemers actief in Belgische bedrijven heeft niet de Belgische nationaliteit. De afgelopen vijf jaar is het aantal niet-Belgen op onze arbeidsmarkt met iets meer dan een vijfde gestegen. Dat stelt hr-dienstverlener Acerta vast op basis van een onderzoek bij zo’n 28.500 bedrijven. Werknemers met de Marokkaanse (8,9 %), Franse (7,8 %) en Nederlandse (7,6 %) nationaliteit maken het grootste deel uit van de niet-Belgen in ons bedrijfsleven. De afgelopen vijf jaar zijn er opvallend veel Roemenen (+42,6 %) en Bulgaren (+57,9 %) bijgekomen. “Het is een logische en positieve evolutie, zeker gezien de huidige arbeidskrapte, maar meer diverse nationaliteiten betekent niet automatisch dat je een meer inclusieve werkomgeving creëert”, stelt Acerta.
Elk jaar zijn er in ons land meer mensen met een andere dan de Belgische nationaliteit in loondienst aan de slag. Eind 2021 waren 15 op de 100 werknemers geen Belg, zo blijkt uit cijfers van hr-dienstenbedrijf Acerta bij zo’n 28.500 ondernemingen. Het aandeel niet-Belgen op onze arbeidsmarkt is de afgelopen vijf jaar met iets meer dan een vijfde gestegen (+22,8 %).
Figuur 1: Werknemers, verhouding Belg/niet-Belg en van de niet-Belgen EU/niet-EU, 31 december van 2016 tot 2021
De 14,8 % niet-Belgen is samengesteld uit 6,8 % werknemers uit een EU-land, 8,1 % van buiten de Europese Unie. Van de buitenlandse EU-burgers die hier werken, komen de meesten uit Frankrijk, Nederland, Roemenië en Polen. Van de niet-EU-burgers kom je in het Belgische bedrijfsleven vooral werknemers tegen met een Marokkaans of Turks paspoort.
Enkele nationaliteiten zijn de afgelopen vijf jaar opvallend sterk toegenomen op onze arbeidsmarkt. Vooral Roemenen (+42,6 %) en Bulgaren (+57,9 %) springen in het oog. Ook het aandeel Afghanen (+57,9 %), Brazilianen (+56,4 %) en Iraniërs (+29,8 %) is sterk aangegroeid, maar elk van die nationaliteiten maakt maar een erg beperkt percentage van het totale aandeel niet-Belgen in ons bedrijfsleven uit.
Figuur 2: % vertegenwoordiging landen uit EU en niet-EU, 31 december 2021
In het kader van de oorlog in Oekraïne, bracht Acerta ook het aantal werknemers met een Russisch en Oekraïens paspoort in kaart. Rusland vervolledigt de top vijf van werknemers uit landen buiten de EU: 1,5 % van de niet-EU-werknemers op onze arbeidsmarkt is Russisch. 0,6 % van de niet-EU-werknemers heeft een Oekraïens paspoort.
De toename van het aandeel niet-Belgen op de arbeidsmarkt voltrekt zich in nagenoeg alle sectoren, maar het aandeel verschilt wel tussen de sectoren en ook de groei is niet overal gelijk.
Voorbeelden van sectoren die meer dan gemiddeld niet-Belgen in dienst hebben: vervoer & logistiek (32 %), de voedingsnijverheid (25,4 %) de horeca (19,3 %).
Voorbeelden van sectoren die merkelijk minder dan gemiddeld niet-Belgen in dienst hebben: de kleinhandel (9,5 %), de zorg (8,3 %) en de chemie (5,8 %).
Voorbeelden van sectoren die de gemiddelde verhouding benaderen: de bouw (16,8 %), bedienden in paritair comité 200 (12,2 %) en de metaalsector (11,2 %).
Figuur 3: Aandeel niet-Belgen per sector in dalende lijn, 31 december 2021
Dat er meer werknemers met een andere nationaliteit op onze arbeidsmarkt actief zijn, is volgens Acerta een logische evolutie, gezien de migratie. Ook de arbeidskrapte noopt bedrijven om verder te kijken dan de eigen landsgrenzen om nieuw personeel te rekruteren.
Sabine Goossens, experte bij Acerta Consult: “Arbeidskrapte is één reden om zo breed mogelijk te rekruteren, maar het hoeft niet de enige reden te zijn. Ook de behoefte om een afspiegeling te zijn van de maatschappij leeft bij veel ondernemingen in de huidige tijdsgeest. Als het personeelsbestand een betere afspiegeling is van de huidige bevolking, vergroot de herkenbaarheid, toegankelijkheid en het draagvlak van de organisatie. Daarnaast draagt diversiteit bij aan een groter innovatief en creatief vermogen, men bekijkt oplossingen vanuit verschillende perspectieven waardoor nieuwe producten en diensten ontstaan en bestaande producten en diensten verbeteren. Een bijkomend voordeel is dat diversiteit op de werkvloer ook zorgt voor een betere concurrentiepositie, omdat men beter in staat is wensen en verwachtingen van klanten te identificeren en hier bovendien beter aan tegemoet kan komen. Tot slot ontstaat door diversiteit een open en flexibele bedrijfscultuur, dat maakt het werken plezanter.”
“Een echte win-winsituatie wordt het pas als de organisatie ook werkt aan inclusiviteit. Waar diversiteit gaat over de mix, gaat inclusiviteit over iedereen betrekken. Verbondenheid creëren in een omgeving waarin iedereen zichzelf mag zijn en talent tot zijn recht laten komen”, aldus Sabine Goossens.
Over de cijfers
De steekproef is gebaseerd op de werkelijke gegevens van een set van 260.000 werknemers in dienst bij 28.500 werkgevers uit de private sector, waaronder zo’n 27.700 kmo’s en iets meer dan 800 grotere ondernemingen. Het gaat over werknemers – mensen met een arbeidsovereenkomst – in België die niet de Belgische nationaliteit hebben.
Gelieve contact op te nemen met Acerta – Sylva De Craecker
T +32 478 27 93 62
E Sylva.De.Craecker@acerta.be