Contact
Bel een kantoor
Kies een kantoor
Aalst Antwerpen-Centrum Antwerpen-Wilrijk Brugge Brussel Louizalaan Brussel/Bruxelles Charleroi Dendermonde Dilbeek Geel Gent Hasselt Kortrijk Leuven Libramont Liège Lier Louvain-La-Neuve Mechelen Namur Oostende Oudenaarde Roeselare Sint-Niklaas Turnhout Zaventem
Aalst
Leo De Béthunelaan 100, 9300 Aalst
09 264 12 66
Antwerpen-Centrum
Brouwersvliet 33 B7, 2000 Antwerpen
03 740 78 78
Antwerpen-Wilrijk
Groenenborgerlaan 16, 2610 Antwerpen-Wilrijk
03 740 78 78
Brugge
Baron Ruzettelaan 5 bus 2, 8310 Brugge
050 44 31 66
Brussel Louizalaan
Louizalaan 123A, 1050 Brussel
02 333 27 20
Brussel/Bruxelles
Buro & Design Center (BDC), Heizel Esplanade PB 65, 1020 Brussel-Heizel
02 333 27 20
Charleroi
Espace Sud, Esplanade Magritte 5, 6010 Charleroi
010 23 59 22
Dendermonde
Noordlaan 148, 9200 Dendermonde
09 264 12 66
Dilbeek
Ninoofsesteenweg 354 A, 1700 Dilbeek
02 333 27 28
Geel
Pas 96 2440 Geel
014 40 02 50
Gent
Kortrijksesteenweg 1131, 9051 Sint-Denijs-Westrem
09 264 12 66
Hasselt
Kunstlaan 16, 3500 Hasselt
011 24 94 34
Kortrijk
Meensesteenweg 2, 8500 Kortrijk
050 44 31 66
Leuven
Diestsepoort 1, 3000 Leuven
016 24 52 28
Libramont
Avenue Herbofin 1 B, 6800 Libramont
081 25 04 65
Liège
Parc Artisanal 11-13, 4671 Liège
081 25 04 65
Lier
Hoogveldweg 155/1, 2500 Lier
03 740 78 78
Louvain-La-Neuve
Axis Park - The Gate, Rue Fond Cattelain 2, 1435 Louvain-la-Neuve, Mont-Saint-Guibert
010 23 59 22
Mechelen
Battelsesteenweg 455 A1, 2800 Mechelen
03 740 78 78
Namur
Chaussée de Liège 140-142, 5100 Namur
081 25 04 65
Oostende
Alfons Pieterslaan 130, 8400 Oostende
050 44 31 66
Oudenaarde
Meersbloem-Melden 46 bus 35, 9700 Oudenaarde
09 264 12 66
Roeselare
Ter Reigerie 11, 8800 Roeselare
050 44 31 66
Sint-Niklaas
Industriepark-Noord 27, 9100 Sint-Niklaas
09 264 12 66
Turnhout
Parklaan 46 bus 110, 2300 Turnhout
014 40 02 50
Zaventem
Parklaan 57/1, 1930 Zaventem
02 333 27 28

Hoe ziet het sociaal statuut van een zelfstandige eruit?

Als zelfstandige ben je je eigen baas. Je zorgt dus ook zelf voor je sociale zekerheid. Hoe? Je sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds, zoals Acerta, en via dat fonds betaal je ieder kwartaal sociale bijdragen. Wat krijg je daarvoor terug? Sociale rechten: je recht op kinderbijslag, gezondheidszorg, pensioen, … Zit je goed? Duik dan mee in de materie!

Leestijd: Later lezen?

Eerst enkele plichten…

Stap 1: je sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds. Acerta is je man (of vrouw)! Of een ander fonds, kan ook. Via je sociaal verzekeringsfonds betaal je elk kwartaal sociale bijdragen. Als starter betaal je voorlopige bijdragen. Pas later, als je je precieze inkomen kent, ken je de exacte som. 

Ook als meewerkende echtgeno(o)t(e) en als helper in een eenmanszaak is het verplicht om je aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds.

En als zelfstandige in bijberoep? Dan blijf je genieten van de sociale voordelen uit het sociale stelsel waaraan je bent onderworpen door je hoofdactiviteit als loontrekkende. 

Stap 2: informeer je ziekenfonds over je nieuwe statuut als zelfstandige. Zit je bij Acerta, dan doen wij dat in jouw plaats. Neem nadien ook zelf nog even contact op met je ziekenfonds om je start als zelfstandige te bevestigen. Aarzel niet om meer info te vragen over de diensten op maat van starters.

…en dan je rechten

Pensioen

Als zelfstandige betaal je sociale bijdragen. In ruil daarvoor heb je recht op een pensioen. Het pensioen dat je later zal krijgen, bedraagt ongeveer 60% van een werknemerspensioen. Wil je het verschil opvangen, dan kan je opteren voor een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ). 

Gezondheidszorg

Tegenwoordig ben je als zelfstandige even goed verzekerd voor geneeskundige zorgen als een werknemer. Dat geldt zowel voor grote risico’s (heelkundige ingrepen, een ziekenhuisopname, ernstige medische behandelingen, …) als voor kleine risico’s (consultaties bij een arts of specialist, geneesmiddelen, kinesitherapie, …). 

In principe krijg je 75% van je kosten terugbetaald. Idem dito voor de personen die je ten laste hebt. Weduwen, invaliden, gepensioneerden, wezen, mensen met een laag inkomen en eenoudergezinnen hebben recht op een hogere terugbetaling. En de maximumfactuur? Die is er ook zelfstandigen. Het systeem beschermt je tegen torenhoge medische kosten. 

Informeer bij je ziekenfonds naar het aanbod op maat van zelfstandigen. 

Moederschapsvergoeding

Zelfstandige vrouwen in hoofdberoep en meewerkende echtgenotes hebben na een bevalling recht op een moederschapsvergoeding. Die wordt uitbetaald via je ziekenfonds. Je moet wel al minstens 6 maanden aangesloten zijn bij je ziekenfonds als zelfstandige of meewerkende echtgenote.

Dienstencheques voor kersverse moeders

Zelfstandig en net moeder geworden? Dan krijg je via je sociaal verzekeringsfonds gratis dienstencheques. Eén cheque is goed voor één uur huishoudelijke hulp (poetsen, maaltijden bereiden, wassen, strijken, boodschappen doen, ...) via een erkende organisatie. Er zijn wel een aantal voorwaarden: 

  • je bent zelfstandige of meewerkende echtgenote op het moment van je bevalling,

  • je hebt recht op een moederschapsuitkering bij je ziekenfonds,

  • je kind verblijft in jouw gezin,

  • je herneemt een beroepsactiviteit na je moederschapsrust. Dat kan als zelfstandige, als werknemer of als ambtenaar. In de twee laatste gevallen moet het gaan om een minstens halftijdse activiteit.

Vrijstelling sociale bijdrage na bevalling

Als zelfstandige moeder ben je geen sociale bijdrage verschuldigd voor het kwartaal volgend op het kwartaal van de bevalling, met behoud van rechten. Voorwaarde is wel dat je bij je ziekenfonds recht hebt op de moederschapsuitkering. Deze regeling geldt voor bevallingen vanaf 1 oktober 2016.

Kinderbijslag

Via je ziekenfonds en je Kinderbijslagfonds heb je recht op kraamgeld en kinderbijslag. Kinderen tot 18 jaar komen automatisch in aanmerking. Voor oudere kinderen kan je nog kinderbijslag ontvangen als ze nog aan het studeren zijn of zonder werk zitten.. 

Adoptie-uitkering

Betaal je sociale bijdragen als zelfstandige in hoofdberoep, of ben je meewerkende echtgenote met het maxistatuut? Dan heb je recht op een uitkering bij adoptie. Om die vergoeding te krijgen, moet je al minstens 6 maanden aangesloten zijn bij je ziekenfonds. Ook de aanvraag verloopt via het ziekenfonds. 

Binnenkort heb je ook na adoptie recht op dienstencheques. Een uitvoeringsbesluit moet echter nog bepaalde modaliteiten regelen, zoals de voorwaarden en de datum van inwerkingtreding.

Arbeidsongeschiktheidsuitkering

Ben je volledig werkonbekwaam door medische redenen? Als zelfstandige, helper of meewerkende echtgeno(o)t(e) heb je in dat geval recht op een uitkering van het ziekenfonds. Die uitkering krijg je vanaf de 1ste dag van je arbeidsongeschiktheid, op voorwaarde dat je langer dan 7 dagen ziek bent. Om recht te hebben op de uitkering bestaat er voor beginnende zelfstandigen een wachttijd van 6 maanden. Er is wel een vrijstelling mogelijk. Als je langer dan 12 maanden arbeidsongeschikt bent, krijg je een inhaalpremie. Die bedraagt 329,39 euro en wordt betaald samen met de uitkeringen van de maand mei.  

Wil je beschermd zijn tegen het inkomensverlies dat je kan lijden door een langdurige ziekte? Bij een privéverzekeraar kan je daarvoor een polis gewaarborgd inkomen afsluiten, of een vergelijkbare verzekering. De kostprijs daarvan is afhankelijk van je gewenste vergoeding en het risico dat je wil verzekeren. Reken op een gemiddelde jaarlijkse premie van ongeveer 1.250 euro. Het gaat wel om een fiscaal aftrekbare beroepskost.  

Ook via de sociale formule van het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) kan je je verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid en invaliditeit.  

Overbruggingsrecht

Bij een gedwongen stopzetting of faillissement kan je bij je sociaal verzekeringsfonds een uitkering aanvragen. De gedwongen stopzetting (tijdelijk of definitief) moet veroorzaakt zijn door een natuurramp, een brand, een allergie, een beschadiging van je professionele uitrusting of gebouwen waardoor deze onbruikbaar zijn of een beslissing van een derde economische actor of een gebeurtenis die een economische impact heeft. Je kan de uitkering ook aanvragen bij een stopzetting binnen 3 jaar na een collectieve schuldenregeling, of bij een stopzetting wegens economische moeilijkheden. Tegelijkertijd kan je aanvragen om nog gedurende een jaar in orde te blijven voor de ziekteverzekering, zonder dat je nog sociale bijdragen hoeft te betalen.  

Om in aanmerking te komen, moet je in de drie kwartalen vóór de stopzetting zelfstandige in hoofdberoep zijn geweest, net als in het kwartaal van de stopzetting zelf. Je moet ook de bijdragen van minstens 4 kwartalen betaald hebben. Hiervoor wordt gekeken naar een referteperiode van 16 kwartalen, die voorafgaat aan het kwartaal volgend op het kwartaal van het faillissementsvonnis of stopzetting/onderbreking.

Je krijgt die uitkering en de bijhorende rechten gedurende maximaal 12 maanden, eventueel verdeeld in verschillende schijven tijdens je loopbaan. De totale duur over je volledige loopbaan wordt opgetrokken tot maximaal 24 maanden, op voorwaarde dat je gedurende minstens 60 kwartalen (15 jaar) pensioenrechten als zelfstandige hebt opgebouwd. Per gebeurtenis die aanleiding geeft tot het overbruggingsrecht, blijft de duurtijd beperkt tot maximaal 12 maanden. Je krijgt de uitkering alleen als je geen recht hebt op een ander vervangingsinkomen (bv. werkloosheidsuitkering, arbeidsongeschiktheidsuitkering, pensioen).

Mantelzorg

Je hebt eveneens recht op een uitkering als je je zelfstandige activiteit gedurende maximaal 12 maanden onderbreekt om voor een partner, een gezins- of een familielid te zorgen. In bepaalde gevallen kan je ook een vrijstelling van sociale bijdragen verkrijgen, met behoud van al je rechten in het sociaal statuut.

Rouwverlof

Als zelfstandige heb je recht op maximaal 10 dagen rouwverlof na het overlijden van je kind of partner.

Tegenwoordig ben je als zelfstandige even goed verzekerd voor geneeskundige zorgen als een werknemer.

Stap voor stap naar je lancering?

Gratis stappenplan

Stap voor stap naar je lancering

  • Bereid je start voor met alle info op één plaats
  • Stap voor stap de weg naar een carrière als zelfstandige
  • Gepersonaliseerd en op maat van jouw zaak of praktijk
Download nu je stappenplan
Heb je nog vragen?

Heb je nog vragen?

Alle starters zitten met vragen. Dat is normaal. Een duidelijk antwoord is wat jij nu wil. Ook dat is normaal.

Bekijk alle startersvragen Bekijk alle startersvragen voor dit topic