Jaarlijkse welzijnsbarometer Acerta: belastingaangifte grootste kopzorg voor zelfstandigen

Brussel, 19 augustus 2025 - De jaarlijkse belastingaangifte is voor zelfstandigen de grootste stressfactor. Zes op de tien zelfstandigen geven namelijk aan dat het betalen van belastingen en sociale bijdragen hen kopzorgen geeft. Een kwart van de zelfstandigen maakt zich ook zorgen over de financiële situatie van zijn/haar onderneming. Bij drie op de tien ondernemers zorgen de onzekere toekomstige inkomsten door het moeilijke economisch klimaat voor stress. Dat blijkt uit de jaarlijkse Welzijnsbarometer die hr-expert Acerta houdt onder 1300 zelfstandige ondernemers in Vlaanderen. “Zelfstandigen beoordelen hun financiële gemoedsrust als erg matig. We merken dat heel wat ondernemers nog te weinig voorbereid zijn op financiële tegenslagen via een uitgewerkt businessplan”, aldus de experten van Acerta. 

Tegen 16 oktober moeten zelfstandigen hun belastingaangifte indienen. Die aangifte bezorgt veel ondernemers kopzorgen, blijkt uit de jaarlijkse Welzijnsbarometer die Acerta uitrolt bij 1300 zelfstandige ondernemers in Vlaanderen. Meer nog: het betalen van belastingen en sociale bijdragen zijn stressfactor nummer één bij ondernemers. Bijna zes op de tien (57%) onder hen geven aan dat de belastingen hen financiële zorgen en stress bezorgen. Meer dan 30% maakt zich ook zorgen over onzekere inkomsten, hoge kosten en lage winstmarges, onder meer door de moeilijke economische situatie. Daarnaast vreest 20% voor onverwachte uitgaven en slechte betalers.

Figuur 1: belangrijkste oorzaken van financiële zorgen/stress - Welzijnsbarometer zelfstandigen

Carla Van Corenland, Manager Finance & Services bij Acerta: "De inkomsten van een zelfstandige zijn bruto en niet netto, waardoor er een aanzienlijk deel afgaat. Dit komt doordat een werknemer het nettoloon direct ontvangt, terwijl een zelfstandige de ontvangen inkomsten moet beheren en een deel daarvan niet als persoonlijk inkomen moet beschouwen. Dit verschil kan stress veroorzaken, en dat zien we ook bij zelfstandigen. Bovendien is de belastingaangifte erg complex en zien ondernemers heel vaak de bomen door het bos niet meer. Hier speelt de accountant een belangrijke rol om de zelfstandige helpen wegwijs te maken in deze complexiteit en een beter inzicht te geven op de werkelijke netto inkomsten.”

Twee derde van de zelfstandigen neutraal tot uitgesproken tevreden over financiële situatie

Een tweede vraag die Acerta aan ondernemers stelde: hoe beoordelen ze hun huidige financiële situatie, gezien de onzekere economische context? De meeste zijn daarover neutraal (37%) of tevreden (36%). Bij ongeveer een kwart van de zelfstandigen baart de huidige financiële situatie van hun onderneming hen kopzorgen. Wat betreft de toekomstverwachtingen is de groep die zich zorgen maakt iets groter: 33% van de zelfstandigen geeft aan schrik te hebben voor de toekomst.

Figuur 2: belangrijkste oorzaken van financiële zorgen/stress - Welzijnsbarometer zelfstandigen

Carla Van Corenland: “Tevredenheid hangt vaak af van verwachtingen. Goede voorbereiding, met een doordacht business- en financieel plan, helpt deze onder controle te houden. Maar we zien dat zelfstandigen vaak springen zonder een duidelijk en onderbouwd (financieel) businessplan. Zelfstandig ondernemerschap biedt vrijheid, maar het is belangrijk die vrijheid om te zetten in doelen om grip te houden op de zaak.”

Financiële druk stijgt met groei van het team

Tot slot vroeg Acerta de zelfstandigen naar hun financiële zorgen, met scores van 0 (geen stress) tot 10 (extreme stress). Gemiddeld scoren ze 6 op 10. Zelfstandigen zonder werknemers scoren 6,2; degenen met werknemers in dienst geven hun financieel welzijn een score van 5,7. Maar hoe meer werknemers, hoe lastiger zelfstandigen het hebben. Ondernemers met meer dan vijf werknemers in dienst geven hun financieel welzijn een score van 5,4 op 10.

Figuur 3: zelfscore financiële stress/zorgen door zelfstandigen - Welzijnsbarometer zelfstandigen

Carla Van Corenland: “Als zelfstandige met personeel draag je een grote financiële verantwoordelijkheid. Je werkt niet meer enkel voor jezelf; je medewerkers zijn afhankelijk van jou voor hun inkomen. We spreken ook van de cashbuffer-paradox: zodra je personeel in dienst neemt, verschuift belastingstress naar ‘cash-flowstress’: vaste loonlasten komen vóór je eigen uitkering. Werknemers zijn een vaste kost omdat je aan het eind van de maand hun loon moet betalen, maar ze brengen ook groei, expertise, en een betere werk-privébalans. De boodschap is dus niet om geen mensen aan te werven, maar om je goed voor te bereiden op de overgang van zelfstandige naar werkgever. Werk een financieel plan uit en zoek de juiste mensen. Dan bieden medewerkers ook financiële kansen om je onderneming te laten groeien. Daarnaast zit het hem soms in de kleine dingen. Bouw bijvoorbeeld 12 maanden loonkostenreserve in het financieel plan of plan fiscale provisies per kwartaal in de plaats van één grote slok in oktober.”

Over de cijfers

Acerta bevroeg via de Welzijnsbarometer Vlaamse zelfstandigen in hoofdberoep over verschillende thema’s: mentaal & fysiek welzijn, de work-lifebalans en financiën. Er namen meer dan 1300 zelfstandigen deel aan de bevraging, 61% mannen en 39% vrouwen, 70% zonder werknemers en 30% met: 10% heeft 1 werknemer in dienst,13% heeft 2-5 werknemers in dienst en 8% meer dan 5.