Recordaantal bedrijven verwacht afscheid te moeten nemen van werknemers in eerste helft 2026

Twee keer per jaar peilen Acerta en de ondernemersorganisaties naar de toekomstverwachtingen van Belgische kmo’s met 5 tot 100 werknemers. Opvallend in deze editie: voor het eerst in vier jaar verwachten zoveel kmo-bedrijfsleiders vaste contracten te moeten stopzetten. 17% van de kmo’s voorziet ontslagen van werknemers met een contract van onbepaalde duur in 2026. Nog eens 1 op de 10 (9,5%) gaat ervan uit dat ze lopende contracten van bepaalde duur niet zullen verlengen. Vooral de industriële en bouwsector lijken zich weinig optimistisch op te stellen. De sectoren handel en diensten blijven daarentegen iets positiever.

Figuur 1: Kmo’s die verwachten werknemers met vast contract te ontslaan en/of tijdelijke contracten niet te verlengen in eerste helft 2026 – KMO Werkbarometer

Dat een recordaantal kmo’s overweegt om vaste of tijdelijke contracten stop te zetten, sluit aan bij hoe zij de economische situatie in ons land zien evolueren de komende maanden. Na de eerder gunstige vooruitzichten midden dit jaar, ziet nu maar liefst 1 op de 5 (19,4%) de economische toekomst eerder somber tegemoet. Zoveel pessimisme zagen we in de afgelopen drie jaar nog niet.

Ruben Lemmens, gedelegeerd bestuurder VKW Limburg: “Dat nu ook meer kmo’s onzeker worden over de economie en het behoud van hun werknemers, bevestigt wat we al langer aanvoelden: onze economie en bedrijven staan onder steeds grotere druk om concurrentieel overeind te blijven. Waar kmo’s tot voor kort - zoals ons jaarlijkse arbeidsmarktrapport aantoonde - duidelijk optimistischer waren dan grote ondernemingen, zien we stilaan die impact naar hen doorsijpelen. Toch tonen kmo’s elke dag opnieuw hun veerkracht. Net daarom is het cruciaal dat het beleid versneld werk maakt van de geplande én nieuwe maatregelen die kmo’s helpen hun ondernemerschap te vertalen in meer efficiëntie en productiviteit, zodat zij kunnen blijven groeien en waarde en jobs creëren.”

Geert Janssens, hoofdeconoom Etion: “Dat kmo’s vandaag hun personeelsbeleid voorzichtiger plannen, is een reactie op een onzekerder economisch klimaat. Net daarom blijft het belangrijk om te blijven investeren in productiviteit, onder meer via digitalisering en procesautomatisering, zodat bedrijven competitief kunnen blijven in een context van blijvende arbeidskrapte.”

Figuur 2: Economische vooruitzichten voor eerste helft 2026 - KMO Werkbarometer

Bedrijven die in 2026 toch bijkomend personeel willen aanwerven (ongeveer 4 op de 10), verwachten dat het vinden van geschikte werknemers een uitdaging blijft. Nog steeds geven meer dan 6 op de 10 kmo-bedrijfsleiders (60,4%) aan dat het (zeer) moeilijk of zelfs onhaalbaar zal zijn om de ‘witte raaf’ voor een specifieke functie binnen te halen.

Kathelijne Verboomen, Director Kenniscentrum Consult bij Acerta: “Wie de witte raaf niet vindt, kan hem soms zelf ‘maken’. Door te investeren in reskilling en upskilling maak je werknemers duurzaam inzetbaar en begeleid je hen richting nieuwe rollen en taken. Daarbij zijn AI en digitale skills cruciaal, want die zullen in de nabije toekomst nóg belangrijker worden – ook voor kmo’s.”

Over de cijfers

De gegevens zijn het resultaat van de recentste kmo-werkbarometer die Acerta in samenwerking met de ondernemersorganisaties ETION en VKW Limburg twee keer per jaar organiseert onder kmo-werkgevers (tussen 5 en 100 werknemers). Aan deze editie van november 2025 namen 250 respondenten-kmo’s deel.