Voor ondernemingen met een wisselende vraag naar goederen of diensten bieden flexibele uurroosters een uitkomst. Deze regeling, kleine flexibiliteit genoemd, staat toe dat werknemers tijdens kalme periodes minder werken dan de overeengekomen arbeidsduur en meer tijdens de drukke periodes. Hierbij houdt u als werkgever wel rekening met dag- en weekgrenzen.
Kleine flexibiliteit per dag
Per dag mag er maximum 2 uur afgeweken worden van de gemiddelde dagprestaties en dit binnen de marge van 9 uren per dag. Zo kan een werknemer die dagelijks gemiddeld 7u36 werkt 2u minder werken in kalme periodes, maar niet meer dan 1u24 boven zijn gemiddelde prestaties in drukke tijden (daarboven overschrijdt hij de daggrens van 9 uren).
Kleine flexibiliteit per week
Op weekbasis mag het piek- of daluurrooster maximum vijf uur afwijken van het gemiddeld uurrooster hierbij rekening houdend met een weekgrens van 45 uren. Ervan uitgaand dat de werknemer uit het vorige voorbeeld 40uren per week presteert (met compensatiedagen) zal hij dus vier dagen 1u24 extra kunnen werken of dagelijks één uurtje extra om binnen de grenzen van 5 en 45 uren te blijven.
Nieuw: gemiddelde arbeidsduur automatisch op jaarbasis
Flexibele uurroosters wisselen elkaar af om te landen op de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van de werknemer (voor een voltijdse medewerker dus maximum 38u). Vanaf 2017 kan u flexibele uurroosters standaard over een jaar spreiden om op het einde ervan de gemiddelde arbeidsduur te bereiken. Een jaar wordt dus standaard de (zogenaamde) referteperiode. Dit jaar mag een kalenderjaar zijn maar eveneens een andere periode van 12 opeenvolgende maanden (bijvoorbeeld van 1 april tot 31 maart).
Arbeidsreglement
De mogelijkheid om kleine flexibiliteit over een jaar te spreiden is op zich niet nieuw, maar een langere periode dan het trimester (met een jaar als maximum) moest duidelijk blijken uit het arbeidsreglement.
Voortaan vermeldt uw arbeidsreglement nog steeds de toepassing van de kleine flexibiliteit maar niet langer de referteperiode, deze is immers automatisch een jaar. Alleen als de periode van 12 maanden afwijkt van het kalenderjaar zal uw arbeidsreglement de aanvang moeten vermelden.
Collectieve arbeidsovereenkomst
Voortaan geldt dus bij toepassing van de kleine flexibiliteit standaard een jaar als referteperiode. De enige uitzondering die hierop mogelijk is, is het bestaan van een sector- of ondernemingsovereenkomst op 31 januari 2017 die in een kortere termijn voorziet dan een jaar. Alleen in dat geval moet de onderneming of instelling zich houden aan deze kortere termijn.
| Arbeidsreglement vermeldt geen referenteperiode | Arbeidsreglement vermeldt referenteperiode | |
| Tot en met 2016 | referteperiode was standaard een trimester | referenteperiode is langer dan een trimester maar korter dan een jaar |
| Vanaf 2017 |
referteperiode is standaard 12 maanden alleen als niet het kalenderjaar wordt gevolgd, moet de aanvang in arbeidsreglement worden opgenomen |
Indien periode korter is dan een jaar en deze termijn is vastgelegd bij cao (en neergelegd) ten laatste op 31/01/2017 -> kortere referteperiode dan een jaar blijft behouden |
| Indien termijn korter dan een jaar alleen is vastgelegd in het arbeidsreglement -> automatisch op 1 jaar gebracht |
Hoe gaat u aan de slag met de nieuwe spelregels?
U maakt al gebruik van de kleine flexibiliteit?
Dan is het nu het moment om na te gaan of het kalenderjaar voor uw activiteit de beste referteperiode is dan wel of u zelf gaat bepalen wanneer de 12 maanden van start gaan. Sowieso is het raadzaam om de referteperiode af te sluiten met dalroosters; dit verhoogt de mogelijkheden om op het einde van het jaar de gemiddelde tewerkstellingsduur te bereiken.
Opgelet, om het kalenderjaar om te zetten in 12 opeenvolgende maanden naar keuze volgt u de gewone wijzigingsprocedure van het arbeidsreglement. Acerta Consult kan u hierbij van dienst zijn.
U maakt nog geen gebruik van de kleine flexibiliteit?
Naar aanleiding van de nieuwe wet werkbaar en wendbaar werk biedt Acerta Consult u een doorlichting aan van hoe u met arbeidstijd omgaat in uw onderneming. Als u baat heeft bij de kleine flexibiliteit staat ook hier Acerta Consult klaar om u op weg te helpen.