Geboorteverlof voor zelfstandigen: ken jij je rechten?

Wanneer je een kindje op de wereld zet, valt er heel wat te regelen. Ook als zelfstandige ontkom je er niet aan. Wist je dat je als kersverse mama kan rekenen op moederschapshulp, als aanvulling op moederschapsrust? En er bestaat ook een alternatief voor nieuwbakken vaders.

Moederschapshulp wint aan populariteit

Al heel wat jaren hebben zelfstandige onderneemsters recht op 12 weken moederschapsrust, aangevuld met een uitkering. Omdat in praktijk jonge moeders de opschorting van hun zelfstandige activiteiten voor 12 weken soms te lang vonden, werd er in 2006 moederschapshulp in het leven geroepen. Deze steunmaatregel komt in de vorm van 105 dienstencheques, die pas bevallen moeders kunnen gebruiken om huishoudhulp in te schakelen. Zo kunnen ze de combinatie van zelfstandige en ouder zijn opvangen. En met succes, want de laatste vijf jaar zien we een stijging van maar liefst 28% in het aantal aanvragen.

Wat zijn je rechten als vader of mee-ouder?

Ook als  vader of mee-ouder heb je het recht om er even tussenuit te knijpen. Sinds 2021 voorziet de overheid twee opties: ofwel kies je voor 15 dagen geboorteverlof met een uitkering, ofwel kies je voor maximaal acht dagen geboorteverlof met een uitkering, aangevuld met 15 dienstencheques. In tegenstelling tot kersverse moeders, zijn de dienstencheques bij vaders dus niet automatisch een recht, maar wel een optie. Het aantal aanvragen voor geboorteverlof voor zelfstandige papa’s groeide de afgelopen drie jaar met 65%.

Dienstencheques kunnen eenvoudiger

Opvallend daarbij is dat de overgrote meerderheid van de zelfstandige vaders kiest voor de langere verlofperiode en niet voor de dienstencheques. In 2021 ging het om amper 2% van alle aanvragen. De reden hiervoor kan zijn dat vaders en mee-ouders kiezen om meer tijd met de baby door te brengen en dus meer geboorteverlof op te nemen. Echter kan ook de administratieve mallemolen voor het aanvragen van de dienstencheques er voor iets tussen zitten. Er kunnen zeker nog stappen gezet worden om de aanvraag voor geboorteverlof-cheques eenvoudiger te maken, zodat deze steun voor iedereen toegankelijk is.