Het jaareinde is in zicht en je stelt vast dat een aantal van je werknemers nog niet al hun vakantiedagen opgenomen of ingepland hebben. Hoe reageer je hier op?
Niet opgenomen vakantiedagen
De werknemer moet, ongeacht zijn statuut, al zijn wettelijke vakantiedagen opnemen tussen 1 januari en 31 december van het vakantiejaar. Hoewel dit in praktijk wel vaak gebeurt, is het in principe niet toegelaten om een deel van de opgebouwde vakantiedagen over te dragen naar het volgende jaar. De werknemer kan ook geen afstand doen van zijn vakantiedagen.
Recht op vakantiegeld voor niet opgenomen dagen
Arbeiders
Er is een verschil tussen arbeiders en bedienden: arbeiders krijgen vanaf de maand mei hun vakantiegeld uitbetaald door de Rijksdienst voor Jaarlijkse vakantie (RJV) of van hun vakantiekas. Het bedraagt 15,38% van hun brutoloon (aan 108%) verdiend tijdens het vakantiedienstjaar. Dit vakantiegeld is definitief verworven, ook al neemt de arbeider zijn vakantiedagen niet op.
Bedienden
De reden waarom de bediende zijn vakantiedagen niet opneemt, zal bepalen of de werkgever vakantiegeld moet betalen.
- Kan een bediende zijn dagen niet opnemen omwille van overmacht, dan krijgt hij het vakantiegeld voor deze niet opgenomen dagen uiterlijk op 31 december van het vakantiejaar uitbetaald.
- Kiest de bediende er vrijwillig voor om zijn vakantiedagen niet op te nemen, dan heeft hij geen recht op vakantiegeld voor de niet opgenomen vakantiedagen. Je moet als werkgever wel kunnen aantonen dat je de werknemer de mogelijkheid geboden hebt om zijn vakantiedagen op te nemen. Het is dus aangeraden dat je tijdig de werknemers waarschuwt dat zij nog een aantal vakantiedagen moeten opnemen voor het einde van het vakantiejaar. Je kan dit doen door elke werknemer een overzicht te bezorgen van de nog openstaande vakantiedagen. Neemt hij dan zijn vakantiedagen niet op voor het einde van het jaar, dan zijn deze onherroepelijk verloren. Je bent als werkgever dan ook niet verplicht deze vakantiedagen uit te betalen.
Nieuw vanaf 1 januari 2024
Ook in 2024 blijft het principe bestaan dat vakantiedagen op 31 december opgenomen moeten zijn, maar er zijn uitzonderingen op deze regel gekomen. In bepaalde gevallen kunnen dagen overgedragen worden wanneer een werknemer op 31 december nog met een saldo aan vakantiedagen zou blijven. Kon de werknemer deze dagen niet opmaken omdat hij te maken had met
- arbeidsongeval of beroepsziekte
- ongeval of ziekte (privé)
- moederschapsrust
- vaderschapsverlof (zowel het vaderschapsverlof in het kader van kort verzuim als het vaderschapsverlof waarbij aan de vader toegekend mag worden naar aanleiding van hospitalisatie of overlijden van de moeder)
- profylactisch verlof
- adoptieverlof
- pleegzorgverlof
- pleegouderverlof,
dan is de overdracht mogelijk. Deze schorsingen moeten beletten dat de werknemer zijn wettelijke vakantie kan opnemen. Bijvoorbeeld: een werknemer die onafgebroken ziek is tot en met 31 maart 2024, heeft de kans om de rest van het jaar zijn vakantie op te nemen. Gaat het om een werknemer die nog 3 dagen vakantie heeft maar de laatste 3 werkdagen van 2024 ziek wordt, dan gaat het om een werknemer die in de onmogelijkheid is zijn vakantie op te nemen omwille van ziekte. Hij kan deze 3 dagen overdragen.
Deze regel is nog niet van toepassing in 2023 maar pas vanaf het vakantiejaar 2024.
ADV-dagen
ADV-dagen worden toegekend om de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur op jaarbasis te bereiken. Als niet alle ADV-dagen zijn opgenomen binnen de referteperiode, wordt de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur overschreden, wat niet is toegelaten.
ADV-dagen overdragen naar de volgende referteperiode kan in principe niet. Dit wordt door bepaalde sectoren ook uitdrukkelijk bevestigd in de collectieve arbeidsovereenkomst. Enkele sectoren zouden in uitzonderlijke omstandigheden wel toelaten om dit wel te doen.
Wanneer er geen collectieve arbeidsovereenkomst voorligt en deze ADV-dagen individueel mogen worden opgenomen, is het aangewezen om de modaliteiten voor het opnemen van deze dagen op te nemen in het arbeidsreglement.
Opleidingen over vakantierechten en vakantiegeld
De basisprincipes om vakantierechten te berekenen leer je makkelijk op jezelf via het e-learning pakket. Doe je dat toch liever met een trainer, dan volg je een klassieke opleiding, online of op locatie.
Over de nieuwe vakantiewetgeving vanaf 2024 vind je 2 praktische webinars: De nieuwe vakantiewetgeving en de nieuwe verrekening van vakantie-attesten.
Check het volledige vakantie-aanbod