De verplichting voor de werkgever om een outplacementbegeleiding ter waarde van 1800 euro aan te bieden aan een werknemer indien hij de arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht eenzijdig beëindigt, wordt vanaf 1 april 2024 vervangen door de verplichting om datzelfde bedrag te storten in een Terug Naar Werk-fonds. De betrokken werknemers (en later ook andere personen die langdurig arbeidsongeschikt zijn), zullen van dat fonds gebruik kunnen maken voor de inkoop van diensten op maat van hun behoeften bij gespecialiseerde en erkende dienstverleners.
Update 02/04/2024: Het KB van 28 maart 2024 betreffende het "Terug Naar Werk-fonds" verscheen op 2 april 2024 in het Belgisch Staatsblad.
Update 23/09/2024: De instructie mbt de mededeling van de gevraagde informatie op papier werd vervangen door het postadres.
Korte samenvatting
De werkgever die zich, na het doorlopen van de procedure medische overmacht, eenzijdig op de definitieve arbeidsongeschiktheid beroept om de arbeidsovereenkomst van een werknemer te beëindigen, moest een outplacementaanbod doen ter waarde van 1800 euro.
Deze verplichting wordt voor eenzijdige beëindigingen wegens medische overmacht vanaf 1 april 2024 vervangen door een aantal nieuwe verplichtingen, met name:
- het meedelen van bepaalde gegevens aan het RIZIV;
- de verplichting om een bedrag van 1800 euro te storten in een Terug Naar Werk-fonds dat binnen het RIZIV zal worden opgericht.
Verplichtingen werkgever
Meedelen gegevens
Vanaf 1 april 2024 zal de werkgever uiterlijk binnen een termijn van 45 kalenderdagen na de beëindigingsdatum van de arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht op initiatief van de werkgever het Terug Naar Werk-fonds in kennis moeten stellen van een aantal identificatiegegevens van zowel de werkgever als de betrokken werknemer. Het gaat om volgende gegevens:
- gegevens van de werkgever:
- Naam van de onderneming;
- identificatienummer in de KBO;
- inschrijvingsnummer bij de RSZ;
- adres (straat, huisnummer, bus, gemeente, postcode, land);
- e-mailadres;
- telefoonnummer;
- bankrekeningnummer;
- gegevens van de werknemer wiens arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht werd beëindigd:
- naam;
- voornaam;
- rijksregisternummer;
- einddatum van de arbeidsovereenkomst
De kennisgeving van de beëindiging van de arbeidsovereenkomst gebeurt via een online webformulier op de website van het RIZIV, dat op 1 april 2024 ter beschikking wordt gesteld.
Indien deze notificatie niet op elektronische wijze mogelijk is, gebruikt de werkgever een papieren formulier waarvan het model ter beschikking wordt gesteld door het RIZIV. Dit aanvraagformulier moet de werkgever vervolgens per post bezorgd worden op dit adres : RIZIV – Dienst voor uitkeringen – Fonds terug naar werk – Galileelaan 5 bus01, 1210 Brussel.
Bijdrage aan het Terug Naar Werk-fonds
Na de ontvangst van de kennisgeving van bovenvermelde gegevens, ontvangt de werkgever de bevestiging en uitnodiging om de bijdrage van 1.800 euro aan het “Terug Naar Werk-fonds” te betalen. Dit bericht vermeldt het toegekende dossiernummer en de gestructureerde mededeling die de werkgever moet gebruiken bij de betaling. Deze bijdrage moet de werkgever uiterlijk binnen een termijn van 45 kalenderdagen na de beëindigingsdatum van de arbeidsovereenkomst wegen medische overmacht aan het ‘Terug naar Werk-fonds (Beheerd door het Beheerscomité van het RIZIV) betalen.
Sancties
De werkgever die zijn verplichtingen niet nakomt, kan gestraft worden met een sanctie van niveau 2 zoals voorzien in het Sociaal Strafwetboek. Concreet betekent dit dat hetzij een strafrechtelijke boete van 400 euro tot 4000 euro, hetzij een administratieve geldboete van 200 euro tot 2000 euro kan opgelegd worden.
Dit bedrag wordt toegepast per werknemer waarvan de arbeidsovereenkomst door de werkgever is beëindigd wegens medische overmacht en waarvoor de wettelijke verplichtingen niet worden nageleefd (indien verschillende werknemers betrokken zijn bij de vastgestelde inbreuk, geldt er een maximum dat gelijk is aan het bedrag van de boete vermenigvuldigd met honderd).
Het toezicht van de naleving van deze wettelijke verplichtingen is toegewezen aan de sociaal inspecteurs van de Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk en van de Algemene Directie Toezicht op de Sociale Wetten van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO).
Wie kan er gebruik maken van het Terug Naar Werk-fonds?
In eerste instantie zullen de arbeidsongeschikte (ex-)werknemers waarvan de arbeidsovereenkomst werd beëindigd wegens medische overmacht op initiatief van de werkgever vanaf 1 april 2024 aanspraak kunnen maken op een (eenmalige) tussenkomst van het Terug Naar Werk-fonds om gespecialiseerde dienstverlening op maat in te kopen bij een erkende dienstverlener met het oog op zijn sociaalprofessionele re-integratie. Gedurende het tijdvak waarin voor dezelfde gerechtigde al een tenlasteneming door de uitkeringsverzekering in het kader van een programma van beroepsherscholing is gebeurd, is geen tussenkomst van het "Terug Naar Werk-fonds" mogelijk.
Vanaf 1 april 2025 zullen werknemers en werkzoekenden die langer dan een jaar arbeidsongeschikt zijn, ook beroep kunnen doen op een tussenkomst van het Terug Naar Werk-fonds, voor zover er nog een saldo over is in het fonds.
Waarvoor kan de tussenkomst van het Terug Naar Werk-fonds gebruikt worden?
De tussenkomst kan de persoon op zijn beurt inzetten voor de inkoop van diensten op maat van zijn behoeften bij gespecialiseerde en erkende dienstverleners. Hij is daar niet toe verplicht.
Deze dienstverlening beoogt de sociaalprofessionele re-integratie van de arbeidsongeschikte persoon die niet meer tewerkgesteld is of niet meer tewerkgesteld kan worden door de werkgever, door hem te begeleiden naar een functie bij een andere werkgever of in een andere bedrijfstak. Deze dienstverlening omvat begeleidingssessies die fysiek of online kunnen worden gehouden en op een individuele wijze of in groep kunnen worden georganiseerd.
Hoe moet de tussenkomst aangevraagd worden?
Om aanspraak te kunnen maken op de tussenkomst van het Terug Naar Werk-fonds moet de arbeidsongeschikte persoon een aanvraag indienen bij de leidend ambtenaar van de Dienst voor uitkeringen binnen het RIZIV. Deze aanvraag kan worden verricht via een elektronisch formulier of via een papieren formulier.
De arbeidsongeschikte (ex-)werknemers waarvan de arbeidsovereenkomst eenzijdig werd beëindigd wegens medische overmacht hebben maximaal zes maanden te tijd om hun aanvraag in te dienen.
Een arts van de Dienst voor uitkeringen moet op zijn beurt oordelen dat de gewenste gespecialiseerde dienstverlening op maat verenigbaar is met de algemene gezondheidstoestand van de persoon. De leidend ambtenaar van de Dienst voor uitkeringen kan in dit kader alle noodzakelijke bijkomende gegevens opvragen zodat hij een beslissing kan nemen.
De leidend ambtenaar van de Dienst voor uitkeringen moet binnen een termijn van 45 dagen vanaf de dag volgend op de dag van de indiening van de aanvraag een beslissing nemen of bijkomende gegevens opvragen.
In geval van een positieve beslissing, ontvangt de arbeidsongeschikte persoon, samen met de kennisgeving van deze beslissing, een unieke voucher met een waarde van 1.800 euro om in te wisselen bij de betrokken erkende dienstverlener met het oog op het inkopen van de gespecialiseerde dienstverlening op maat.
Indien de aanvraag van de gerechtigde wordt geweigerd, wordt hij op de hoogte gebracht via een aangetekende zending.
Ter info: Indien de financiële middelen van het “Terug Naar Werk-fonds” op het ogenblik van de aanvraag ontoereikend zijn, wordt de persoon op een wachtlijst geplaatst. Zijn aanvraag wordt onderzocht van zodra de financiële middelen opnieuw toereikend zijn. Arbeidsongeschikte (ex-)werknemers waarvan de arbeidsovereenkomst eenzijdig werd beëindigd wegens medische overmacht krijgen steeds voorrang.
Geldigheidsduur voucher
De voucher heeft een maximale geldigheid van zes maanden. Deze termijn van zes maanden vat aan op:
- de verwachte datum van de aanvang van de gespecialiseerde dienstverlening op maat. Deze aanvangsdatum mag zich evenwel niet meer dan twee maanden na de datum van de aanvraag bevinden.
- de datum van de positieve beslissing van de leidend ambtenaar van de Dienst voor uitkeringen, indien de verwachte datum van de aanvang van de gespecialiseerde dienstverlening op maat door de gerechtigde niet is meegedeeld of als deze voorziene datum al verstreken is.
Gedurende de periode dat de persoon geniet van de voucher geldig voor gespecialiseerde dienstverlening op maat, wordt hij geacht de erkenning van arbeidsongeschiktheid te behouden.
Inwerkingtreding
Bovenvermelde wetgeving treedt in werking op 1 april 2024.
Overgangsbepaling
De arbeidsongeschikte (ex-)werknemers waarvan de arbeidsovereenkomst eenzijdig werd beëindigd wegens medische overmacht tijdens de periode vanaf 1 april 2024 tot en met 1 juli 2024 zullen aanspraak kunnen maken op een tussenkomst van het “Terug Naar Werk-fonds”, op voorwaarde dat hun aanvraag uiterlijk op 2 januari 2025 is ingediend.
Bronnen :
-
Hoofdstuk 6 van Titel 8 van de programmawet van 26 december 2022;
Wet van 16 oktober 2023 houdende diverse bepalingen inzake sociale zaken, Belgisch Staatsblad 31 oktober 2023.
KB van 28 maart 2024 betreffende het "Terug Naar Werk-fonds", BS 2 april 2024