Progressieve werkhervatting betekent dat een werknemer (of zelfstandige) die eerst volledig arbeidsongeschikt is door ziekte of ongeval, al gedeeltelijk terug aan het werk gaat, door aangepast (deeltijds) of ander (lichter) werk te verrichten. Het gaat dus om het tijdelijk uitvoeren van aangepast of ander werk. Dit kan enkel als de adviserend geneesheer van het ziekenfonds dit toelaat. Tijdens de periode van progressieve werkhervatting ontvangt de betrokkene gedeeltelijk een ziekte-uitkering van de mutualiteit, en gedeeltelijk een beroepsinkomen.
Twee KB’s en een wet hebben wijzigingen aangebracht aan de regels rond progressieve werkhervatting na ziekte of ongeval (geen beroepsziekte of arbeidsongeval). We overlopen deze wijzigingen in dit nieuwsbericht.
Nieuwe afwijking op minimale wekelijkse arbeidsduur: voor werknemers in progressieve werkhervatting
Op 6 oktober 2022 werd een nieuw Koninklijk besluit (KB) gepubliceerd dat de lijst van situaties uitbreidt waarin kan worden afgeweken van de minimale wekelijkse arbeidsduur voor deeltijdse arbeid.
De wekelijkse arbeidsduur van deeltijds tewerkgestelde werknemers mag in principe niet lager liggen dan 1/3 van de wekelijkse arbeidsduur van de voltijdse werknemers die in de onderneming tot dezelfde categorie behoren.
Van die 1/3-norm kan worden afgeweken bij een in de Ministerraad overlegd KB voor de sectoren, bedrijfscategorieën of ondernemingstakken of categorieën van werknemers of werken waarop deze grens niet kan worden toegepast.
Als toepassing van deze mogelijkheid werd bij KB nu ook voorzien in een afwijking op de 1/3-regel voor:
- de werknemer die het werk progressief hervat met toelating van de adviserend arts in het kader van de ziekteverzekering voor werknemers;
- de zelfstandige die het werk progressief hervat als werknemer met toelating van de adviserend arts in het kader van de ziekteverzekering voor zelfstandigen en meewerkende echtgenoten.
Van deze afwijking kan enkel gebruik worden gemaakt als de werknemer daar mee instemt.
Deze nieuwe afwijking is in werking getreden op 16 oktober 2022.
Nieuwe afwijking op 3-urenregel: voor werknemers in progressieve werkhervatting
In principe geldt voor alle werknemers en werkgevers die onderworpen zijn aan de bepalingen betreffende de arbeidsduur uit de arbeidswet van 16 maart 1971, dat de duur van elke werkperiode niet korter mag zijn dan 3 uren.
Van die minimumgrens van 3 uren per werkperiode kan worden afgeweken in de gevallen bepaald door een KB of door een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten op het niveau van de sector of van de onderneming.
Als toepassing van deze mogelijkheid werd bij KB nu voorzien in een bijkomende afwijking op de 3-urenregel voor:
- de werknemer die het werk progressief hervat met toelating van de adviserend arts in het kader van de ziekteverzekering voor werknemers;
- de zelfstandige die het werk progressief hervat als werknemer met toelating van de adviserend arts in het kader van de ziekteverzekering voor zelfstandigen en meewerkende echtgenoten.
Ook van deze afwijking kan enkel gebruikt worden gemaakt als de werknemer daar mee instemt.
Deze nieuwe afwijking is in werking getreden op 28 oktober 2022.
Beperking neutralisatieregel gewaarborgd loon tijdens progressieve werkhervatting
Waarover gaat de neutralisatieregel?
De neutralisatieregel gaat over de situatie waarin een werknemer die progressief het werk heeft hervat, tijdens die periode van progressieve werkhervatting opnieuw volledig arbeidsongeschikt wordt ten gevolge van ziekte of een privé-ongeval.
Tot nu toe was je als werkgever in dit geval niet verplicht om gewaarborgd loon te betalen bij het begin van die nieuwe arbeidsongeschiktheid, en dit ongeacht of de oorzaak van die nieuwe ongeschiktheid al dan niet verband hield met de oorzaak van de initiële ongeschiktheid.
De verplichting van de werkgever tot betaling van gewaarborgd loon werd in die situatie dus als het ware “geneutraliseerd” voor die nieuwe arbeidsongeschiktheid (vandaar de benaming “neutralisatieregel”). In plaats van gewaarborgd loon te ontvangen viel de medewerker tijdens die nieuwe periode van volledige arbeidsongeschiktheid meteen terug op volledige ziekte-uitkeringen.
Wat verandert er aan de neutralisatieregel?
Een nieuwe wet beperkt, zowel voor arbeiders als voor bedienden, de neutralisatieregel tot de eerste twintig weken van de periode van progressieve werkhervatting.
Wanneer dus je medewerker tijdens de periode van progressieve werkhervatting opnieuw arbeidsongeschikt wordt na afloop van deze periode van twintig weken waarin de neutralisatie van toepassing is, zal hij recht hebben op gewaarborgd loon.
Let wel: de neutralisatieregel is niet van toepassing als de nieuwe arbeidsongeschiktheid het gevolg is van een arbeidsongeval of beroepsziekte. Dit betekent dat je als werkgever steeds gewaarborgd loon moet betalen als je een medewerker in progressieve werkhervatting hebt die bij jou slachtoffer wordt van een arbeidsongeval of beroepsziekte.
Met deze beperking in de tijd van de neutralisatieregel beoogt de wetgever om een evenwicht tot stand te brengen:
- tussen de doelstelling van de neutralisatieregel om werkgevers ertoe aan te moedigen een re-integratieproces aan te gaan, en
- de bekommernis dat de betrokken medewerkers niet te lang verstoken zouden blijven van het recht op gewaarborgd loon.
Wanneer treedt deze beperking van de neutralisatieregel in werking?
De wet die deze beperking van de neutralisatieregel tot twintig weken regelt werd op 18 november 2022 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en zal tien dagen na publicatie in werking treden.
Bronnen:
- KB van 23 september 2022 tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 december 1992 betreffende de afwijkingen van de minimale wekelijkse arbeidsduur van de deeltijds tewerkgestelde werknemers vastgesteld bij artikel 11bis van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, BS 6 oktober 2022.
- KB van 18 september 2022 tot wijziging van het koninklijk besluit van 18 juni 1990 tot vaststelling van de afwijkingen van de minimumgrens van de duur van de prestaties der werknemers, BS 18 oktober 2022.
- Wet van 30 oktober 2022 houdende diverse bepalingen betreffende arbeidsongeschiktheid, BS 18 november 2022
Opleiding over progressieve werkhervatting en re-integratie
De opleiding 'Re-integratie na ziekte: wat zegt de wet?' geeft je in een halve dag het volledige overzicht van de vernieuwde wetgeving, waaronder die rond progressieve werkhervatting.
Meer info en inschrijven