Met de start van je zaak krijg jij het statuut van zelfstandige. Maar wat houdt dat in, zelfstandige zijn? Op welke vlakken verschilt dat van werknemer zijn? We vergelijken de twee.
Wie een zaak start is ondernemend, enigszins creatief, een beetje een durver ook, ietwat koppig meestal ... Die trekjes zijn wel typisch maar niet exclusief voor ondernemers, je hebt ook werknemers voor wie ze opgaan. Toch zijn er wel degelijk feitelijke verschillen tussen een werknemer en een zelfstandige. We vergelijken beide statuten.
Wie een eigen zaak heeft, noemen we niet toevallig een ‘zelfstandige’. Je moet als zaakvoerder van alles zelf(standig) doen. ‘Moet’ kan je gerust ook vervangen door ‘mag’, want het is precies het feit dat ze de dingen zelf in handen hebben, dat het zelfstandig zijn voor ondernemers zo aantrekkelijk maakt.
Zelfstandigen onthouden meestal dat de sociale zekerheidsprestaties voor werknemers voordeliger zijn dan voor zelfstandigen. En werknemers onthouden dat zelfstandigen beroepskosten kunnen inbrengen. Beide kloppen. Maar finaal zijn de verschillen niet zo groot. En ze evolueren voortdurend. We zetten een paar aspecten voor beide statuten naast elkaar.
Zelfstandige | Werknemer | ||
---|---|---|---|
Vrijheid en verantwoordelijkheid |
|
Als werknemer oefen je je beroep uit in het kader van een arbeidsovereenkomst, in naam en voor rekening van je werkgever. Die draagt alle risico’s. |
|
Kosten en lasten |
|
Jij krijgt je nettoloon gestort. Jouw werkgever heeft dan al de voorafbetaling van je belastingen geregeld en ook de andere kosten en lasten zijn voor hem. Als werknemer worden er in praktijk enkel forfaitaire beroepskosten verrekend.. |
|
Sociale bijdragen |
Jij bent verantwoordelijk voor de betaling van je sociale bijdragen (berekend op je netto belastbare bedrijfsinkomsten) en dus voor de opbouw van je sociale zekerheidsrechten. Je moet je daarvoor aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. |
Je sociaal statuut wordt voor jou geregeld. Elke maand houdt je werkgever, in de praktijk meestal via een loonsecretariaat, jouw persoonlijke sociale zekerheidsbijdragen in op je (bruto)loon en stort die door aan de RSZ. (Daarbovenop betaalt hij ook nog patronale sociale zekerheidsbijdragen op jouw loon). |
|
Groeipakket |
Idem voor zelfstandige en werknemers |
||
Moederschapsrust |
Als zelfstandige heb je recht op maximaal 12 weken (3 + 9) moederschapsrust (13 bij een meerling). Via het ziekenfonds ontvang je een wekelijkse moederschapsuitkering (een forfaitair bedrag). Ook kan je na een bevalling gratis dienstencheques aanvragen via je sociaal verzekeringsfonds. Deze cheques dienen om je te ondersteunen tijdens je bevallingrust en bij je werkhervatting. |
Als werkneemster krijgt je bij de geboorte van je kindje 15 weken moederschapsrust. De eerste maand na de bevalling krijg je 82% van je brutoloon, de tweede maand 75% |
|
Pensioen |
|
Een werknemer betaalt meer sociale bijdragen, hierdoor ontvang je meestal ook meer pensioen dan wanneer je zelfstandige zou zijn geweest. Het minimumpensioen ligt wel op min of meer gelijke hoogte. |
|
Arbeidsongeschiktheid |
|
Als werknemer krijgt je al vanaf de eerste dag van arbeidsongeschiktheid van je werkgever een gewaarborgd inkomen. Vanaf dag 31 neemt het ziekenfonds over en krijg je een uitkering (percentage van een begrensd maandloon). Een arbeidsongeval of een beroepsziekte geeft recht op een uitkering via de arbeidsongevallenverzekering van je werkgever of van het Fonds voor Beroepsziekten. |
|
Vakantie en werkloosheid |
Geen betaalde vakantiedagen voor jou ... |
Jij hebt betaalde vakantie! |
|
Werkloosheid |
|
Je kan rekenen op een werkloosheidsuitkering mocht dat nodig zijn. |
Alle starters zitten met vragen. Dat is normaal. Een duidelijk antwoord is wat jij nu wil. Ook dat is normaal.
Bekijk alle startersvragen Bekijk alle startersvragen voor dit topic