Online winkelen zit in de lift. Klanten vragen daarbij steeds meer flexibiliteit, niet in het minst wat de levertijd betreft en een doorlopende dienstverlening. De recent gepubliceerde Programmawet speelt daarop in door vanaf 1 januari 2018 voor alle ondernemingen die zich bezighouden met het ondersteunen en de logistieke afhandeling van e-commerce de mogelijkheden om personeel ook ’s nachts en op zondag tewerk te stellen te versoepelen en te verruimen.
Waarover gaat het?
Het gaat om nachtarbeid en zondagsarbeid voor alle logistieke en ondersteunende diensten verbonden aan de elektronische handel van roerende goederen, of voor alle zogenaamde e-commerceactiviteiten die nodig zijn om een afgewerkt product zo efficiënt mogelijk op het juiste tijdstip en op de juiste plaats af te leveren bij uw klant.
Nachtarbeid
Nachtarbeid betekent alle prestaties uitgevoerd tussen 20 uur en 6 uur.
De mogelijkheid om voor al deze activiteiten nachtarbeid uit te voeren, werd al eerder voorzien. Hiervoor moest tot voor kort echter, afhankelijk van de specifieke situatie van uw onderneming ofwel noodzakelijk een CAO met alle vertegenwoordigde vakbondsorganisaties in uw bedrijf kunnen worden bereikt, ofwel de procedure tot wijziging van uw arbeidsreglement worden gevolgd (zie onderstaand schema).
Nachtprestaties tussen 24 uur en 5 uur
Wanneer uw onderneming een vakbondsafvaardiging heeft, volstaat vanaf 1 januari 2018 definitief een gewone CAO zodat u voor nachtarbeid tussen 24 uur en 5 uur nog maar met één vakbond binnen uw onderneming een akkoord moet kunnen bereiken. Voor een onderneming zonder vakbondsafvaardiging blijft wel de gewone procedure tot wijziging van het arbeidsreglement van toepassing.
Van 1 januari 2018 tot 31 december 2019 kunnen ook ondernemingen zonder vakbondsafvaardiging echter een gewone CAO afsluiten (via contactname met een vakbondssecretaris) en kunnen ook ondernemingen met een vakbondsafvaardiging hiervoor de procedure tot wijziging van het arbeidsreglement volgen. M.a.w. heeft u, of u nu een onderneming bent met of zonder vakbondsafvaardiging, tot en met 31 december 2019, steeds de keuze om ofwel een gewone CAO af te sluiten ofwel de procedure tot wijziging van het arbeidsreglement te volgen.
Het gaat in beide situaties echter nog om een tijdelijke proefperiode. Voor zover u van één van de hierboven vermelde bijkomende mogelijkheden gebruik heeft gemaakt, en deze regeling op dezelfde wijze wenst te behouden, moet u deze vanaf 1 januari 2020 dus wel nogmaals laten herbevestigen, maar ook dan volstaat een gewone CAO. De CAO wijzigt automatisch het arbeidsreglement. Daarvoor moet u dus geen aparte procedure volgen.
Schematisch (*) :
Hoe was het tot 31/12/2017? | Huidige regels | ||
1/01/2018 – 31/12/2019 = Proefperiode |
Vanaf 1 januari 2020 | ||
Bedrijf met VB | CAO met akkoord van alle vertegenwoordigde VB | (1) CAO met akkoord van min. 1 VB ofwel (2) Proc. wijziging AR |
Regeling Proefperiode bevestigen bij CAO met akkoord van min. 1 VB ofwel nieuwe CAO met akkoord van min. 1 VB |
Bedrijf zonder VB | Proc. wijziging AR | (1) Proc. wijziging AR ofwel (2) CAO met akkoord van min. 1 VB. |
Regeling Proefperiode bevestigen bij CAO met akkoord van min. 1 VB ofwel Proc. wijziging AR |
(*) VB = Vakbondsafvaardiging, AR = Arbeidsreglement
Nachtarbeid van 20 uur tot 24 uur of tussen 5 uur en 6 uur ’s ochtends
Ook voor nachtprestaties die gewoonlijk enkel plaatsvinden tussen 20 uur en middernacht of tussen 5 en 6 uur ’s ochtends kunt u tot 31 december 2019 een gewone CAO afsluiten met toestemming van maar één vakbondsafvaardiging. Het arbeidsreglement kan dan worden aangepast zonder de specifieke wijzigingsprocedure daarvoor te moeten volgen. Voor ondernemingen zonder vakbondsafvaardiging, kan er hiervoor contact worden opgenomen met een vakbondssecretaris. Ook hier gaat het echter nog om een tijdelijke proefperiode. Voor zover u van deze mogelijkheid gebruik heeft gemaakt, en deze regeling op dezelfde wijze wenst te behouden, moet u deze vanaf 1 januari 2020 dus herbevestigen met een gewone CAO.
De bestaande mogelijkheid om deze vorm van nachtarbeid in te voeren via een wijziging van het arbeidsreglement om de betrokken uurroosters daarin op te nemen, blijft uiteraard bestaan.
Schematisch (*) :
Hoe was het tot 31/12/2017? | Huidige regels | ||
1/01/2018 – 31/12/2019 = Proefperiode |
Vanaf 1 januari 2020 | ||
Bedrijf met VB | Proc. wijziging AR | (1) Proc. wijziging AR ofwel (2) CAO met akkoord van min. 1 VB. |
Regeling Proefperiode bevestigen bij CAO met akkoord van min. 1 VB ofwel Proc. wijziging AR |
Bedrijf zonder VB | Proc. wijziging AR | (1) Proc. wijziging AR ofwel (2) CAO met akkoord van min. 1 VB. |
Regeling Proefperiode bevestigen bij CAO met akkoord van min. 1 VB ofwel Proc. wijziging AR |
Zondagsarbeid
Voor zondagsarbeid was tot nu toe nog geen specifieke regeling voor e-commerce-activiteiten voorzien.
Vanaf 1 januari 2018 tot en met 31 december 2019 kan zondagsarbeid voor deze activiteiten worden ingevoerd, ofwel via een procedure tot wijziging van het arbeidsreglement, ofwel door het afsluiten van een gewone CAO (bv. ondernemings-CAO gesloten met slechts één representatieve werknemersorganisatie). De CAO wijzigt automatisch het arbeidsreglement. Daarvoor moet men dus geen aparte procedure volgen.
In geval van verderzetting na 1 januari 2020 moet ook deze regeling dan wel nogmaals worden herbevestigd bij gewone CAO, waarvoor echter opnieuw slechts het akkoord van één werknemersorganisatie kan volstaan.
Schematisch (*) :
Hoe was het tot 31/12/2017? | Huidige regels | ||
1/01/2018 – 31/12/2019 = Proefperiode |
Vanaf 1 januari 2020 | ||
Bedrijf met VB | Geen specifieke regeling voor e-commerce | (1) Proc. wijziging AR ofwel (2) CAO met akkoord van min. 1 VB. |
Regeling Proefperiode bevestigen bij CAO met akkoord van min. 1 VB |
Bedrijf zonder VB | Geen specifieke regeling voor e-commerce | (1) Proc. wijziging AR ofwel (2) CAO met akkoord van min. 1 VB. |
Regeling Proefperiode bevestigen bij CAO met akkoord van min. 1 VB |
(*) VB = Vakbondsafvaardiging, AR = Arbeidsreglement
U vindt hierover meer informatie in de Sociale Gids van Trefzeker, Afdeling 1, 34, A.3.e) en E.4.b).