AI-verordening treedt op 2 augustus in nieuwe fase: dit moeten werkgevers weten

Vanaf 2 augustus 2025 worden nieuwe maatregelen uit de Europese AI-verordening van toepassing. Het gaat concreet om regels voor AI-modellen voor algemene doeleinden, het toezicht en het bijhorende sanctiemechanisme. Deze veranderingen zullen ook gevolgen hebben voor het AI-beleid van werkgevers.

Verschillende fases

De Europese AI-verordening voorziet in geharmoniseerde regels voor het gebruik van artificiële intelligentie en trad op 1 augustus 2024 in werking. De toepassing gebeurt in verschillende fasen. De regels hebben ook impact op het hr-beleid en op de werkvloer, zowel bij private als publieke werkgevers.

Op 2 februari 2025 werd het verbod op onaanvaardbaar hoogrisicosystemen van kracht, zoals emotieherkenning op de werkvloer. Sinds die datum moeten werkgevers ook inzetten op de AI-geletterdheid van hun werknemers.

Binnenkort – op 2 augustus 2025 – start een volgende fase. Daarna zullen nog twee bijkomende fasen volgen, op 2 augustus 2026 en 2 augustus 2027.

Verplichtingen vanaf 2 augustus 2025 

Vanaf 2 augustus 2025 wordt een nieuwe set verplichtingen van toepassing, die vooral draait rond transparantie, toezicht en handhaving. De focus ligt op: 

• verplichtingen voor aanbieders van AI-modellen voor algemene doeleinden. Dat zijn aanbieders zoals ChatGPT
• het toezicht op AI-systemen
• het sanctiemechanisme

Voor de meeste werkgevers zullen voornamelijk het toezicht en de sancties van belang zijn.

Toezicht

Zowel op Europees als op nationaal niveau voorziet de AI-verordening in een toezichtskader, met bevoegde instellingen die erop moeten toezien dat de regels correct worden toegepast.

Op Europees niveau zijn er al een AI-bureau en een AI-board actief. Tegen 2 augustus 2025 moet België echter ook nationale autoriteiten aanduiden die instaan voor het toezicht in eigen land. In het regeerakkoord is het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie hiervoor aangewezen.

Sancties

Ook de bepalingen over sancties vinden vanaf 2 augustus toepassing. Enerzijds voorziet de verordening zelf specifieke maximumboetes voor bepaalde overtredingen. Deze zijn onmiddellijk van toepassing, zonder tussenkomst van de Belgische wetgever:

• het niet naleven van het verbod op bepaalde AI-praktijken: boete tot 35 miljoen euro of 7% van de wereldwijde jaaromzet (als dat bedrag hoger ligt);
• het niet naleven van verplichtingen voor onder andere aanbieders, importeurs, distributeurs en gebruikers van hoogrisico-AI-systemen: boete tot 15 miljoen euro of 3% van de wereldwijde jaaromzet (als dat bedrag hoger ligt); 
• het verstrekken van onjuiste, onvolledige of misleidende informatie aan autoriteiten: boete tot 7,5 miljoen euro of 1% van de wereldwijde jaaromzet (als dat bedrag hoger ligt).

Anderzijds moet België zelf nog nationale regels vastleggen over sancties en andere handhavingsmaatregelen.

Gevolgen voor werkgevers vanaf 2 augustus

Hoewel het voorlopig nog wachten is op Belgische wetgeving die het toezichtskader en het sanctiemechanisme concreet uitwerkt, zullen werkgevers nu al de impact van deze fase van de AI-verordening voelen. Zo riskeert een werkgever die emotieherkenning inzet op de werkvloer – een verboden AI-praktijk – een maximumboete tot 35 miljoen euro of 7% van de wereldwijde jaaromzet, afhankelijk van welk bedrag hoger is.

Daarnaast blijven ook andere verplichtingen gelden, zoals het versterken van AI-geletterdheid bij werknemers én het uitwerken van een AI-beleid, ondersteund door een duidelijke AI-policy.