Wijzigingen aan de verplichte controle uittreksel strafregister in bepaalde Vlaamse jeugdsectoren

Een voorontwerp van decreet, dat op 28 november 2025 een eerste keer besproken is binnen de Vlaamse Regering, brengt verschillende wijzigingen aan op de verplichtingen die sinds 2023 gelden voor bepaalde jeugdsectoren om het goed en zedelijk gedrag van nieuwe meerderjarige medewerkers na te gaan op basis van een uittreksel uit het strafregister.

Het voorontwerp moet nog officieel worden goedgekeurd en gepubliceerd. De wijzigingen zouden ingaan op 1 januari 2027.

Wat houdt de bestaande verplichting in?

Sinds het Decreet van 3 juni 2022 moeten verschillende Vlaamse organisaties die een activiteit aanbieden die valt onder opvoeding, psycho-medisch-sociale begeleiding, hulpverlening aan de jeugd, kinderbescherming, animatie of begeleiding van minderjarigen de verplichting op om het uittreksel uit het strafregister te controleren.

De controleplicht heeft betrekking op de meerderjarige werknemers met een arbeidsovereenkomst, statutaire ambtenaren, zelfstandigen, student-stagiairs, vrijwilligers en verenigingswerkers. Wanneer de activiteit van de medewerker voor de organisatie valt onder opvoeding, psycho-medisch-sociale begeleiding, hulpverlening aan de jeugd, kinderbescherming, animatie of begeleiding van minderjarigen en die op structurele basis rechtstreeks contact heeft met minderjarigen.

Het Decreet voorziet ook uitzonderingen op de controleverplichting. Zo zijn organisaties waarvan de hoofdactiviteit betrekking heeft op het jeugdwerk vrijgesteld van de controleverplichting als ze een vrijwilliger in dienst nemen volgens de regels van de Vrijwilligerswet. Ook de gegevens die concreet mogen worden opgevraagd, zijn bepaald in het kader van privacywetgeving.

Wat zal er wijzigen vanaf 2027?

Naar aanleiding van een evaluatie van het Decreet worden er verschillende wijzigingen aangebracht, die van toepassing zullen worden vanaf 1 januari 2027.

De vrijstelling van controleverplichting voor vrijwilligers zal grotendeels verdwijnen. Het uittreksel van het strafregister van vrijwilligers vanaf 20 jaar die structureel met minderjarigen zullen omgaan, zal gecontroleerd moeten worden. Voor vrijwilligers jonger dan 20 jaar kan de Vlaamse Regering een uitzondering blijven voorzien.

De organisatie zal bij de beoordeling van het uittreksel advies kunnen inwinnen bij een betrouwbare derde organisatie die per beleidsdomein of per sector aangeduid zal worden. De beoordeling zal ook volledig overgelaten kunnen worden aan deze derde organisatie.

Specifiek voor leerlingen/studenten die stage lopen of aan werkplekleren doen in het kader van het systeem van duaal leren zullen onderwijsinstellingen de controle van het uittreksel van deze stagiaires en leerlingen kunnen opnemen. De onderwijsinstelling interpreteert, eenmaal per school- of academiejaar, het uittreksel zoals de stageplaats het zou doen, rekening houdend met het specifieke werkdomein van stageplaats.

Er wordt een periodieke opvraging en controle van het uittreksel ingevoerd, om de drie jaar. Dit geeft de organisaties de mogelijkheid om ook na de aanstelling het onberispelijk gedrag van de medewerkers te controleren. 
Ook medewerkers die momenteel nog niet aan de controle onderworpen zijn, zullen uiterlijk eind maart 2027 een uittreksel moeten voorleggen. Vanaf dan geldt ook voor hen de driejaarlijkse periodieke controle.

_{^{Bron: 
Wijziging decreet verplichting voor bepaalde organisaties om uittreksel uit strafregister te controleren voor bepaalde nieuwe medewerkers: modaliteiten en controle}}