Update – Op 18 november 2022 werd de wet die de voorwaarden wijzigt om een beroep te doen op medische overmacht om de arbeidsovereenkomst te beëindigen, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Deze wet maakt deel uit van de grotere hervorming waarbij het re-integratietraject en de beëindiging wegens medische overmacht van elkaar werden losgekoppeld. Het is de bedoeling dat het nieuwe re-integratietraject, o.a. door deze loskoppeling, leidt tot meer effectieve re-integratie van werknemers bij de eigen werkgever. Het nieuwe re-integratietraject 2.0 is al in voege sedert 1 oktober 2022. De nieuwigheden van dit traject hebben we reeds voor jou uiteengezet in onze blog.
Het blijft evenwel nog altijd mogelijk om, via een afzonderlijke procedure, een arbeidsovereenkomst te beëindigen op basis van medische overmacht. Deze procedure treedt in werking vanaf 28 november 2022.
We leggen u hieronder de verschillende stappen in deze nieuwe procedure uit.
Voorafgaandelijke voorwaarden
Er kan maar een procedure worden opgestart met het oog op het beëindigen van een arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht ingeval je medewerker gedurende een termijn van ten minste 9 maanden ononderbroken arbeidsongeschikt is. Bovendien mag er geen re-integratietraject lopende zijn. Deze termijn van 9 maanden wordt enkel onderbroken ingeval je medewerker effectief het werk hervat, tenzij deze binnen een termijn van 14 dagen opnieuw arbeidsongeschikt is. In dat geval is het alsof er geen onderbreking van de arbeidsongeschiktheid is geweest. Deze termijn van negen maanden wordt dus niet onderbroken door een zon- of feestdag, een gewone inactiviteitsdag, een inactiviteitsdag eigen aan de deeltijdse arbeidsregeling van de werknemer of een periode van schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.
Opstart van de procedure
De procedure kan worden opgestart door jou als werkgever of door je medewerker, waarbij de initiatiefnemende partij de andere partij van dit verzoek moet in kennis stellen, alsook de preventieadviseur-arbeidsarts. Dit verzoek om na te gaan of het voor de betrokken medewerker definitief onmogelijk is om het overeengekomen werk te verrichten, dient aangetekend te worden verzonden.
Ingeval de intentie uitgaat van jou als werkgever, moet de kennisgeving nog bijkomend melding maken van het recht van je medewerker om:
- aan de preventieadviseur-arbeidsarts te vragen om de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken ingeval wordt vastgesteld dat hij/zij definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren
- zich te laten bijstaan door de vakbondsafvaardiging
Verder verloop van de procedure
Ten vroegste 10 kalenderdagen na ontvangst van bovenstaand verzoek nodigt de preventieadviseur-arbeidsarts je medewerker uit. De uitnodiging van de preventieadviseur-arbeidsarts maakt melding van het recht van de werknemer om zich tijdens deze procedure te laten bijstaan door de vakbondsafvaardiging van de onderneming.
Hierna wordt door de preventieadviseur-arbeidsarts onderzocht of jouw medewerker al dan niet definitief ongeschikt is voor het overeengekomen werk. Met instemming van je medewerker is een overleg mogelijk met diens behandelend arts en/of de adviserend arts.
De medewerker kan tijdens het onderzoek schriftelijk aangeven of hij wenst dat de voorwaarden en modaliteiten van aangepast of ander werk worden onderzocht op basis van zijn huidige gezondheidstoestand en mogelijkheden.
Beoordeling
Binnen een termijn van 3 maanden bezorgt de preventieadviseur-arbeidsarts de vaststelling aan jou als werkgever en aan je medewerker via een aangetekende brief. De preventieadviseur-arbeidsarts vermeldt in deze vaststelling eveneens de mogelijkheid om beroep in te stellen tegen deze vaststelling, of dat je medewerker heeft gevraagd om de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken en, indien dit het geval is, de voorwaarden en modaliteiten van het aangepast of ander werk. Ingeval je medewerker definitief ongeschikt is voor het overeengekomen werk, neemt de preventieadviseur-arbeidsarts de medische verantwoording voor deze vaststelling op in het gezondheidsdossier van de werknemer en wordt deze beslissing eveneens overgemaakt aan de adviserend arts van de mutualiteit.
Scenario’s:
- De werknemer is definitief ongeschikt
Blijkt uit de vaststelling van de preventieadviseur-arbeidsarts dat je medewerker definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren, dan zijn de volgende scenario’s mogelijk:
- Indien jouw medewerker tijdens het onderzoek schriftelijk heeft verzocht om een onderzoek naar aangepast of ander werk, dan moet de preventieadviseur-arbeidsarts die oordeelt dat het voor jouw medewerker definitief onmogelijk is om het overeengekomen werk uit te voeren, de voorwaarden en modaliteiten bepalen waaraan het aangepast of ander werk dient te beantwoorden. In dit geval ben je als werkgever verplicht om de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken, zoals in het re-integratietraject;
- Heeft je medewerker aangegeven tijdens het onderzoek door de preventieadviseur-arbeidsarts, dat hij of zij niet wenst dat de voorwaarden en modaliteiten voor ander of aangepast werk worden onderzocht, dan heeft hij of zij alsnog een termijn van 7 kalenderdagen na ontvangst van de vaststelling om hierom te verzoeken via aangetekende brief. Dit is de zogenaamde ‘bedenktijd’. Dit verzoek moet gemotiveerd zijn en gericht worden aan jou als werkgever en de preventieadviseur-arbeidsarts. In dat geval nodigt de preventieadviseur-arbeidsarts de werknemer, indien nodig, uit voor een onderzoek van de voorwaarden en modaliteiten van het aangepast of ander werk. Binnen 30 dagen na dit verzoek bezorgt de preventieadviseur-arbeidsarts aan jou en je medewerker de voorwaarden en de modaliteiten voor aangepast werk. Ingeval de preventieadviseur-arbeidsarts heeft beslist dat er aangepast of ander werk mogelijk is, ben je als werkgever verplicht om de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken, zoals in het re-integratietraject.
- De werknemer is niet definitief ongeschikt
Blijkt uit de vaststelling van de preventieadviseur-arbeidsarts of uit het resultaat van de beroepsprocedure, dat je medewerker niet definitief ongeschikt is voor het overeengekomen werk, eindigt de procedure zonder gevolg. Dit is het geval wanneer:
- er sprake is van een tijdelijke ongeschiktheid
- de werknemer niet kon worden onderzocht
- het (voorlopig) om medische redenen niet mogelijk is een beslissing te nemen
In dit geval kan er ook een re-integratietraject worden opgestart.
De procedure zoals hierboven beschreven kan maar opnieuw worden opgestart nadat je medewerker opnieuw gedurende een periode van ten minste negen maanden arbeidsongeschikt is.
Beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht
De arbeidsovereenkomst kan slechts beëindigd worden wegens medische overmacht wanneer uit de vaststelling van de preventieadviseur-arbeidsarts waartegen geen beroep meer mogelijk is, of uit het resultaat van de beroepsprocedure, blijkt dat het voor je medewerker definitief onmogelijk is om het overeengekomen werk te verrichten, en:
- wanneer je medewerker niet gevraagd heeft de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken,
- of wanneer je medewerker gevraagd heeft de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken en wanneer de werkgever, een gemotiveerd verslag heeft opgesteld waarin hij toelicht waarom het opmaken van een plan voor aangepast of ander werk technisch of objectief onmogelijk is of om gegronde redenen redelijkerwijze niet kan worden geëist. Dit verslag werd door de werkgever bezorgd aan de werknemer en aan de preventieadviseur-arbeidsarts.
- of je medewerker heeft gevraagd de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken en je hebt het plan voor aangepast of ander werk dat door je medewerker is geweigerd, aan hem/haar en aan de preventieadviseur-arbeidsarts bezorgd.
De nieuwe procedure doet evenwel geen afbreuk aan het recht om de arbeidsovereenkomst te beëindigen mits een opzeggingstermijn wordt nageleefd of een vergoeding wordt betaald overeenkomstig de bepalingen van de arbeidsovereenkomstenwet.
Bronnen:
- Hoofdstuk 3 van de wet van 30 oktober 2022 houdende diverse bepalingen betreffende de arbeidsongeschiktheid, BS 18 november 2022
- Artikelen I.4-76§1 en artikel I.4-82/1 van de codex over het welzijn op het werk
Opleiding wetgeving langdurig zieken
De opleiding 'Re-integratie na ziekte: wat zegt de wet?' geeft je in een halve dag het volledige overzicht van alle nieuwe regels die sinds oktober van kracht zijn. Je neemt een 'deep dive' in de wetten en procedures, zodat je weer helemaal mee bent.
Meer info en inschrijven