De maand mei is steeds een maand met een aantal wettelijke feestdagen. Wanneer vallen deze precies? En hoe zit het met eventuele brugdagen? Is 8 mei ook een wettelijke feestdag? Het antwoord hierop vind je in dit artikel.
Feest van de arbeid op woensdag 1 mei
Normaal gezien zal je werknemer niet werken op 1 mei, de feestdag omwille van het Feest van de arbeid. Werken op een feestdag is in principe verboden. In bepaalde situaties is het echter toch mogelijk om je werknemer te laten werken op een feestdag. Je werknemer die werkt op een feestdag (zonder dat er overuren gemaakt worden) zal dan recht hebben op:
- Betaalde inhaalrust (op te nemen binnen de 6 weken na de feestdag, maar op deze termijn kan mogelijk een sectorale uitzondering voorzien zijn):
- Een voltijdse werknemer die langer dan vier uur gewerkt heeft op een feestdag, heeft recht op een volledige dag inhaalrust.
- Een voltijdse werknemer die vier uur of minder gewerkt heeft op een feestdag, heeft recht op een halve dag inhaalrust (op te nemen voor of na 13 uur). Tijdens die dag mag er bovendien niet langer dan vijf uur gewerkt worden.
- Bij een deeltijdse werknemer is de inhaalrust gelijk aan de werkelijke duur van de arbeid op de feestdag.
- Het normale loon voor de geleverde prestaties van de werknemer (eventueel aangevuld met een toeslag voor werken op een feestdag).
Wie maakt de brug met de feestdag van 9 mei?
Op donderdag 9 mei valt de feestdag van Onze Heer Hemelvaart. Vaak staan de werknemers in de rij om de brugdagen tussen een feestdag en het weekend aan te vragen. Om afwezig te kunnen zijn op deze dag zal de werknemer een vakantiedag moeten inzetten of bijvoorbeeld een vervangende feestdag. Als je weet dat er in je onderneming die dag sowieso minder tot geen werk zal zijn, kan het interessant zijn vooraf na te denken over deze brugdagen en dit vooraf vast te leggen.
Een vervangende feestdag vastleggen op de brugdag
Je kan als onderneming er bijvoorbeeld voor kiezen om een vervangende feestdag vast te leggen op een brugdag. Let er wel op dat dit moet gebeuren voor 15 december van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de (vervangende) feestdagen vallen. Je hangt dan in de lokalen van je onderneming een ondertekend en gedagtekend bericht met de vervangingsdagen van de feestdagen en de regels over inhaalrust. Daarnaast volg je bepaalde formaliteiten zoals het opnemen van deze vervangende feestdagen in een bijlage bij het arbeidsreglement.
Als je paritair comité geen vervangende feestdagen heeft vastgelegd voor 1 oktober, dan kan je een beslissing nemen op ondernemingsniveau via de ondernemingsraad of (als deze niet aanwezig is in je onderneming of er geen beslissing genomen werd) tussen werkgever en de syndicale afvaardiging of (bij gebrek hieraan) tussen werkgever en alle werknemers. Als er geen regeling op ondernemingsvlak uitgewerkt wordt, kan je de vervangingsdag vastleggen via individueel akkoord met de werknemer.
Een collectieve vakantiedag vastleggen
Eventueel kan je ook kiezen om enkele collectieve vakantiedagen vast te leggen. De procedure is vastgelegd in de vakantiewetgeving.
Ook hier is er weer een cascade van bevoegde partijen na te leven. Stelt de sector een bepaalde periode van vakantie verplicht vast, dan moet je deze naleven. De beslissing moet dan wel voor 31 december van het vakantiedienstjaar (m.a.w. het jaar voorafgaand aan de collectieve sluiting) aan de Minister van Werk meegedeeld zijn. Doet de sector niets, dan volg je de procedure die ook geldt voor de vervangende feestdagen: ondernemingsraad, syndicale afvaardiging, alle werknemers, individueel akkoord. Hierbij is geen deadline vastgelegd. De data moeten toegevoegd worden aan het arbeidsreglement (waarbij je rekening houdt met bepaalde formaliteiten).
Wat als alle werknemers op de brugdag vakantie willen nemen?
Leg je voor de brugdag geen vervangende feestdag en geen collectieve vakantiedag vast, dan zou je werknemer een dag vakantie kunnen vragen op de brugdag. Maak vooraf goede afspraken met je werknemers. Je kan bepalen wanneer de aanvraag ten laatste ingediend moet worden, voorrangsregels vastleggen, …
Pinkstermaandag op 20 mei
De laatste wettelijke feestdag in de maand mei valt op pinkstermaandag. Deze feestdag valt dit jaar op 20 mei. Normaal gezien zal je werknemer die dag niet werken. In bepaalde situaties is het toch mogelijk om je werknemer te laten werken. Hierover vind je meer informatie terug in dit artikel.
Is woensdag 8 mei een feestdag?
Op 8 mei wordt het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht en meer specifiek de overwinning van de democratie op het fascisme. In de jaren na deze oorlog werden scholen en administraties gesloten op deze datum. Tot op vandaag staat deze datum niet in de lijst van de wettelijke feestdagen in België.
Op dit ogenblik zijn er in de Kamer diverse wetsvoorstellen om bijkomende wettelijke feestdagen vast te stellen, waaronder een wetsvoorstel om van 8 mei een vijfjaarlijkse nationale wettelijke feestdag te maken. 2025 zou in dat voorstel het eerste jaar zijn waarin deze feestdag wordt toegekend. Voorlopig werd nog geen wetsvoorstel over een bijkomende wettelijke feestdag definitief goedgekeurd.
Wat vast staat, is dat 8 mei 2024 nog geen (nationale) wettelijke feestdag is.
Meer informatie?
Meer informatie kan je ook vinden in onze sociale gids Trefzeker hoofdstuk 33 Feestdagen en hoofdstuk 52 Jaarlijkse vakantie.