Panel Webinar: hoe pak je hr-uitdagingen aan als lokaal bestuur?

Deze week vond het Acerta Panel Webinar voor lokale besturen voor het eerst plaats. Vier sprekers deelden hun inzichten over de actuele hr-uitdagingen waarmee lokale besturen vandaag geconfronteerd worden: Christophe Debrun (Acerta Consult), Prof. dr. Ria Janvier (Universiteit Antwerpen), Vanessa De Becq (Stad Halle) en Robrecht Bothuyne (Schepen Kruisem & Vlaams Parlementslid).

Hoe ga je als lokaal bestuur om met een krappe arbeidsmarkt en stijgende verwachtingen van medewerkers? Hoe bouw je een aantrekkelijk en toekomstgericht loonbeleid uit? En welke rol spelen innovatie, welzijn en leiderschap in een snel veranderende context? In deze blog ontdek je de belangrijkste inzichten van de experts die je niet mag missen.

De war for talent: hoe lokale besturen strijden om de juiste mensen

Het aantrekken en behouden van geschikt personeel is een van de grootste uitdagingen voor lokale besturen. 54% vindt het moeilijk om de juiste mensen te vinden, terwijl 42% vreest hun beste medewerkers te verliezen. Bovendien staat de publieke sector in de top 10 van sectoren met de meeste openstaande vacatures. De komst van generatie Z, die vaker van job wisselt en andere verwachtingen heeft, vraagt om een andere, flexibele aanpak.

Met 285 gemeenten en uiteenlopende personeelsstructuren is er veel diversiteit. Management en schepencollege moeten samen keuzes maken, wat gedeeld leiderschap vereist. Bovendien weten veel jongeren nog niet wat werken in de publieke sector precies inhoudt, al verandert dat beeld stilaan dankzij vernieuwende hr-initiatieven.

Christophe Debrun, juridisch expert publieke sector bij Acerta Consult: “De arbeidskrapte is een blijver en lokale besturen moeten ermee leren omgaan. Door de vergrijzing is er bovendien veel uitstroom door pensionering. Het is dus niet genoeg om alleen in te zetten op instroom – we moeten ook focussen op het behouden en blijven ontwikkelen van medewerkers.”

Hoe lokale besturen troeven en creatieve oplossingen inzetten om hun teams te versterken

De publieke sector biedt sterke troeven als werkgever, zoals een uitstekende werk-privébalans en ruime verlofmogelijkheden die medewerkers zonder schroom kunnen opnemen. Ook werkzekerheid en economische stabiliteit maken lokale besturen aantrekkelijk voor veel kandidaten.

Daarnaast zijn er verschillende alternatieven om de openstaande vacatures efficiënt in te vullen. Public staffing kan een oplossing zijn, maar leidt soms tot spanningen op de werkvloer. Een laagdrempeliger alternatief is het delen van medewerkers tussen het lokaal bestuur en lokale organisaties, waarbij gemeentepersoneel tijdelijk taken opneemt bij een partnerorganisatie op het eigen grondgebied. Zo benutten lokale besturen hun unieke positie en versterken ze de samenwerking in de regio. 34% van de lokale besturen doet dit vandaag al en meer dan de helft (52%) is bereid om het in de toekomst een kans te geven. 

Talent aantrekken: laat zien wie je bent 

Een sterke employer branding maakt het voor lokale besturen een stuk makkelijker om geschikte kandidaten aan te trekken. Stad Halle bewijst dat dit echt het verschil kan maken: door duidelijk te laten zien wat voor werkgever ze zijn, vinden ze sneller de juiste mensen. Werken voor de lokale gemeenschap, aandacht voor zowel fysiek als mentaal welzijn en flexibiliteit zijn belangrijke troeven die ze in de verf zetten.

Vanessa De Becq, clusterverantwoordelijke personeelszaken bij Stad Halle: “We zetten sterk in op flexibiliteit en bieden bijvoorbeeld een glijdend uurrooster tussen 6u en 22u. Voor functies waar dat niet volledig kan, zoals bij het schoonmaakpersoneel, voorzien we toch een beperkte flexibiliteit. Zo krijgen jonge moeders bijvoorbeeld de kans om hun kinderen naar school te brengen. Zo’n initiatieven maken de publieke sector extra aantrekkelijk als werkgever.”

Flexibel verlonen wint terrein  

Flexibel verlonen wordt steeds belangrijker, zeker als je verschillende generaties – en vooral jongere medewerkers – wil aantrekken en behouden. Toch biedt momenteel slechts 4°% van de lokale besturen een cafetariaplan aan, terwijl 25% aangeeft hier in de toekomst mee aan de slag te willen. 

Het nieuwe rechtspositiebesluit geeft lokale besturen meer autonomie om hun verloningsbeleid zelf vorm te geven, maar veel besturen zijn nog wat afwachtend. De sleutel tot succes bij flexibele verloning? Personeel uitvoerig informeren via infosessies en individuele gesprekken, zodat medewerkers goed begrijpen welke voordelen er voor hen zijn. Lokale besturen zijn geen eenheidsworst en elk bestuur vereist een andere aanpak, maar door de eerste stappen naar flexibele verloning te zetten, kan je afwachtende collega’s inspireren. 

Welzijn en wendbaarheid: samen sterker door elke transitie

Welzijn krijgt steeds meer aandacht binnen lokale besturen. Leidinggevenden spelen een cruciale rol door contact te houden met medewerkers die uitvallen en in te zetten op preventie, bijvoorbeeld via infosessies of initiatieven zoals een ‘wel in je vel’-dag. Menselijke opvolging is essentieel: hoe sneller iemand weer actief kan zijn, hoe beter. Daarbij is ondersteuning belangrijk, bijvoorbeeld via aangepaste taken of functiewijzigingen.

Aanpassingsvermogen is minstens even belangrijk, zeker in een tijd van snelle maatschappelijke veranderingen zoals klimaattransitie en vergrijzing. Toch heeft meer dan de helft van de lokale besturen hier nog geen goed zicht op. Net daarin liggen veel kansen: vernieuwing kan medewerkers enthousiasmeren en lokale besturen kunnen, dankzij hun nabijheid tot de samenleving, snel inspelen op nieuwe noden en ontwikkelingen.