Aangescherpte geldboetes voor sociale fraude in de toekomst

Op 11 juli 2025 heeft de Ministerraad een voorontwerp van nieuwe wet goedgekeurd over sociale fraude, waarvoor het kader al voorzien was in het regeerakkoord. Concreet wil de regering enkele hervormingen doorvoeren om de staatskas aan te vullen, alsook om de beleidsdoelstellingen van de aangescherpte strijd tegen sociale fraude en dumping te realiseren. Deze wetgeving moet nog officieel worden goedgekeurd en is nog niet definitief.

Wat zal de nieuwe wet voorzien?

Vorig jaar werd het Sociaal strafwetboek al aangepast en gemoderniseerd, en ook tijdens deze regeringstermijn hebben de betrokken ministers een voorontwerp ingediend van een nieuwe wet houdende diverse bepalingen inzake sociale fraude. De doelstelling achter deze nieuwe maatregelen is de strijd tegen sociale fraude en sociale dumping kracht bij zetten. Dat wil de regering voornamelijk uitvoeren door aangescherpte financiële sancties die valspelers moeten afschrikken en ontmoedigen.

Concreet voorziet het voorontwerp twee grote wijzigingen:

1. Minimale geldboete bij inbreuken met verzwarende factor

De wijziging houdt in dat het bedrag van een geldboete in geval van een inbreuk gepleegd met een verzwarende factor, niet lager mag zijn dan 50% van het voorgeschreven maximumbedrag. Dat geldt voor zowel strafrechtelijke als administratieve geldboetes.

Ter herinnering, onder een verzwarende factor wordt begrepen:

• een opzettelijke inbreuk plegen die strafbaar is met een sanctie van niveau 4,
• het fysiek of psychologisch bedreigen of gewelddadig benaderen van een sociaal inspecteur, en hem bijkomend het toezicht belemmeren tijdens een inspectie.

Dat is momenteel al opgenomen in het Sociaal Strafwetboek.

Concreet voorbeeld ter verduidelijking: een werkgever is verplicht om een dimona-aangifte te doen, maar laat dit na. Daarop is een sanctie van niveau 4 voorzien in het Sociaal Strafwetboek. De rechter kan dus een strafrechtelijke geldboete opleggen van 4.800 tot 56.000 euro volgens de wet. In ons land geniet een rechter beoordelingsvrijheid, waardoor hij zelf de precieze hoogte van de boete bepaalt binnen de grenzen opgelegd door de wet, en rekening houdend met de ernst van de inbreuk, de omstandigheden enzovoort.

Stel dat deze werkgever opzettelijk werknemers niet heeft aangegeven met een dimona-aangifte en wetens en willen zwartwerk in stand houdt, dan kan de rechter dat als verzwarende factor beschouwen. In dat geval zal de rechter in de toekomst volgens de nieuwe wetgeving een minimale geldboete van 28.000 euro moeten opleggen in deze specifieke situatie, indien geopteerd wordt voor een strafrechtelijke geldboete (zijnde de helft van de maximaal voorziene boete op deze inbreuk).

2. Verhoging van de bestaande geldboetes (opdecimen)

Verder is ook een verhoging van de opdecimen op strafrechtelijke boetes voorzien van 70 naar 90, in de lijn van de prijsevolutie van de afgelopen jaren. Dat betekent dat de bestaande bedragen van de strafrechtelijke geldboetes per sanctieniveau dus zullen stijgen.

Bestaande bedragen:

We passen dit artikel aan van zodra we de nieuwe bedragen kennen.

Vanaf wanneer gelden de zwaardere sancties?

Momenteel is enkel een voorontwerp van deze wet voorgelegd aan de Raad van State ter advies: dit is dus nog niet definitief en werd nog niet in het staatsblad gepubliceerd.

De inwerkingtreding van de nieuwe regels is voorzien op eerste dag van de maand die volgt op het verstrijken van een termijn van 10 dagen na de bekendmaking in het Belgisch staatblad. De nieuwe sancties zullen enkel van toepassing zijn op de inbreuken die na de inwerkingtreding gepleegd worden, en zullen dus geen retroactief karakter hebben.

We houden je op de hoogte van zodra er meer informatie bekend is.

_^Bron:

_{^{Ministerraad 11 juli 2025, Diverse bepalingen inzake sociale fraude | News.belgium}}