Hoogste aantal zieken in vijf jaar tijd: tips voor werkgevers

In september en oktober 2025 piekte het aantal zieken op de werkvloer ten opzichte van de voorbije jaren. Met de winter in aantocht is de kans groot dat nog meer werknemers ziek zullen worden. Voor werkgevers is het belangrijk om voorbereid te zijn. In deze blog lees je hoe je hiermee omgaat en welke preventieve maatregelen je kan nemen.

Recordaantal zieken in september en oktober 2025

In september 2025 was 14,13% van de werknemers minstens één dag ziek. In oktober liep dit op tot 16,40%. Daarmee liggen de cijfers hoger dan in dezelfde maanden van voorgaande jaren. Hoewel het aantal ziekte-uren iets lager lag dan in 2023 en 2024, blijft het ziekteverzuim een aandachtspunt. In de eerste tien maanden van 2025 was 42,69% van de werknemers minstens één dag afwezig door ziekte – het hoogste percentage in drie jaar tijd.

Bedienden zijn vaker afwezig, arbeiders zijn langer afwezig

Bedienden zijn vaker kort afwezig dan arbeiders: in 2025 ging het om 46,85% tegenover 39,09%. Arbeiders zijn daarentegen gemiddeld langer ziek wanneer ze uitvallen. Ook de sector en grootte van een organisatie blijken van invloed. In de social profit liggen de cijfers het hoogst, met 3,25% gemiste werkuren en 56,63% van de werknemers die minstens één dag ziek waren.

Hoe ga je als organisatie om met ziekteverzuim?

Nu de winter voor de deur staat, neemt de kans op ziektes en virale infecties op de werkvloer verder toe. Hoe kan je als werkgever bijdragen aan het inperken van afwezigheden en het voorkomen van besmettingen? En welke maatregelen zijn effectief én haalbaar in de praktijk?

Verplichtingen als werkgever op het vlak van welzijn 

Als werkgever ben je verplicht om maatregelen te nemen die het welzijn van je werknemers tijdens het werk waarborgen. Dat vraagt om een welzijnsbeleid dat afgestemd is op de specifieke noden van je organisatie. Eén van de domeinen waar je over moet waken, is de bescherming van de gezondheid van de werknemers op het werk. Preventiemaatregelen vormen daarbij een essentieel onderdeel.

1)    Vaccinatiebeleid

Wat mag en kan je als werkgever doen?

Als werkgever kan je je werknemers niet verplichten zich te laten vaccineren. Wel kan je het aanmoedigen, door bijvoorbeeld: 

• informatie te verstrekken over vaccinatiemogelijkheden; 
• faciliteiten aan te bieden voor vaccinatie tijdens de werkuren; of
• een vaccinatiebeleid op te stellen als onderdeel van het welzijnsbeleid.

Het al dan niet gevaccineerd zijn mag geen aanleiding geven tot ongelijke behandeling.

Let wel: bij blootstelling aan specifieke risico’s op het werk kunnen bepaalde vaccinaties sterk aanbevolen of zelfs verplicht zijn.

Wat als je werknemer ziek is door een vaccin? 

Wordt een werknemer ziek na een vaccinatie, dan gelden dezelfde regels als bij elke andere arbeidsongeschiktheid. De werknemer moet je meteen op de hoogte brengen (via mail, telefoon of mondeling) en binnen twee werkdagen een ziektebriefje bezorgen. Die termijn kan via een cao of arbeidsreglement verlengd worden, maar nooit ingekort.

Sinds eind 2022 mogen werknemers tot drie keer per jaar één dag ziek thuisblijven zonder ziektebriefje. Ze hoeven er dan ook geen voor te leggen als de werkgever erom vraagt. Alleen bedrijven met minder dan 50 werknemers kunnen hiervan afwijken via een cao of een wijziging van het arbeidsreglement.

Let wel: de federale regering wil deze vrijstelling van het voorleggen van een ziektebriefje beperken tot maximaal twee keer per jaar. De overige voorwaarden blijven ongewijzigd. Een laatste stand van zaken hierover, lees je steeds hier. 

Hier lees je alle regels over het ziektebriefje.

2)    Afspraken over fysiek contact op kantoor

Naast het informeren en faciliteren van vaccinatie, kan je als werkgever ook duidelijke afspraken maken over fysiek contact op de werkvloer. Denk aan een gedragscode met richtlijnen over bijvoorbeeld omhelzingen of kussen op kantoor. Zo’n document maakt helder wat wel en niet gepast is. Dat draagt bij aan het welzijn van je medewerkers, helpt ongewenst gedrag te voorkomen én kan tijdens ziektegolven het risico op besmetting verkleinen.

3)    Thuiswerken om besmettingen op het werk te beperken

Er bestaat geen specifieke wetgeving over thuiswerken bij ziekte, maar als werkgever kan je wel richtlijnen opstellen voor situaties waarin telewerk bij milde klachten mogelijk is. Dat hangt uiteraard af van de aard van de klachten en het type werk. Duidelijke afspraken nemen de druk weg om toch naar kantoor te komen bij twijfelgevallen, en helpen tegelijk om besmettingen op de werkvloer te beperken.

4)    Andere preventiemaatregelen

Is thuiswerken geen optie binnen jouw organisatie? Dan kan je nog steeds inzetten op preventie via duidelijke maatregelen rond hygiëne en ventilatie. Denk bijvoorbeeld aan:

• informatiefiches over nies- en hoesthygiëne;
• instructies voor correct handen wassen in sanitaire ruimtes;
• handgels of desinfectiemiddelen op centrale plekken;
• regelmatige en grondige schoonmaak van oppervlakken en ruimtes;
• voldoende ventilatie in drukbezochte (kantoor)ruimtes.
• Daarnaast loont het om een gezonde levensstijl te stimuleren op het werk. Aandacht voor slaap, stress, voeding en beweging versterkt de algemene gezondheid en weerstand van je medewerkers. En zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen.