Test jezelf: In wat word ik best zelfstandige?

Welke job past bij mij?

Zelfstandige worden of niet? Daar ben je al uit. Maar in wat? Soms is dat wat zoeken. 

Een goede raad: zoek het niet te ver. Begin bij jezelf, je persoonlijkheid en je skills. Dat laatste is niet hetzelfde als diploma’s. Soft skills zoals communicatief zijn en invoelend kunnen je als zelfstandige prima van pas komen. En “geen bolleboos zijn” is niet echt een bezwaar om zelfstandige te worden. (Nogal wat ondernemers zijn zelfstandige geworden na een wilde studietijd en zelfs zonder diploma.)

Op zoek naar jouw passie – en jouw eigen plek in de markt. Daar gaat het om. 

Weet je niet juist waar je sterktes en je zwaktes precies liggen? 

Dat kan. Zoek dan een goede gesprekspartner die thuis is in startersbegeleiding, bijvoorbeeld. 

Je kan ook familie, vrienden en bekenden inschakelen. Waarin blink je uit, volgens hen? En wat zien zij jou (vooral niet) doen, als zelfstandige? 

Bij de VDAB kan je zelfs gratis een beroep doen op een startersadviseur die samen met je bekijkt of je uit het goede ondernemershout gesneden bent en welke soort zaak bij jou zou passen. 

Wil je zelf de test doen? Hier kan je je keuze maken uit diverse persoonlijkheidstesten –ook die van de “Big Five” persoonlijkheidskenmerken.  

Waarom is dit belangrijk? Een zelfstandige activiteit of een zaak die nauw aansluit bij je eigen karakter, competenties én passie heeft gewoonweg meer kans op slagen. Daarom hebben we tien "dilemma’s" opgesteld. Antwoord spontaan – er zijn geen juiste of foute antwoorden. Wel vragen die jou effectief aan het doordenken kunnen zetten. 

Test jezelf in 10 stappen

1. Ben je in je eentje op je best – of werk je liever in een team?

Je hoeft geen eenzaat te zijn om toch een professionele individualist te zijn. Je doet graag gefocust ‘je ding’, zonder constante afleiding van anderen. Een zelfstandige activiteit die je solo kan beoefenen lijkt dan ideaal. Zowat elk beroep komt daarvoor in aanmerking, van Astroloog tot Ziekenzorger. In een eenmanszaak, als freelancer of consultant? Mogelijkheden genoeg. 

Ook een BV (Besloten Vennootschap) kan je perfect alleen oprichten. Iets minder flexibel dan een eenmanszaak, maar het biedt wel heel wat extra mogelijkheden voor de toekomst. 

2. Kan je goed alleen zijn – of ben je het liefst onder de mensen?

Voor sommigen is (lang) werken in één ruimte een ware straf. ‘Veel onder de mensen komen’ kan een perfect motief zijn voor een zelfstandige activiteit. Als business developer of commercieel manager, als eventplanner of styliste in de mediasector, als vlogger/influencer of kinderanimator, ... Bedrijven kijken vaak uit naar mensen zoals jij die sociaal en communicatief zijn, goed in hun vak – en zelfstandige.

3. Zijn er voorbeelden van wat je wilt gaan doen – of zie je een uniek gat in de markt?

Ergens een voorbeeld zien dat je dolgraag wilt navolgen? Niets mis mee. Je hoeft het warm water niet opnieuw uit te vinden. Goede voorbeelden doen de wereld draaien. En zelfs de beroemdste ondernemers zijn niet van nul begonnen. (Steve Jobs al zeker niet.) 

Maar kopieer niet zomaar. Geef er je eigen twist aan, en meerwaarde. (Denk maar het Frites Atelier van Sergio Herman, bijvoorbeeld). Vertaal het naar hier en nu. Ideeën om een eigen zaak te beginnen kan je overal vinden: in je eigen buurt, op vakantie, op het internet (natuurlijk), … Krijg je tijdens die verkenningstocht toch een unieke, lumineuze inval? Mooi meegenomen! 

4. Ontdek je steevast de nieuwste shops en horecaplekjes – of heb je maar een paar vaste adressen?

Deze vraag sluit nauw aan bij de vorige. Inspiratie ligt eigenlijk overal voor het rapen – als je er een neus voor ontwikkelt. Maar het kan ook zijn dat je niet zo’n ‘vernieuwer’ bent. Niets mis mee. Logisch dat de zaak die je voor ogen hebt, niet de volgende nieuwe trend is maar een vaste waarde waar klanten veel terugkeren. Een huis van vertrouwen. Dat kan een vestiging zijn van een bekend retailmerk of winkelketen. Of een echt zelfstandige zaak die je zelf ‘uitvindt’ – of die je overneemt en naar jouw hand zet. Denk bijv. maar aan de onderneemster die onlangs een bekende lokale supermarkt omvormde tot een überhippe lunchplek/shop.

In welke sector wil je zelfstandige worden? Neem in elk geval voldoende tijd om een aantrekkelijk winkel- of horeca-idee goed te onderzoeken voor je stappen zet, want zowel retail als horeca zijn bijzonder uitdagende sectoren, vandaag. 

Is het jouw eerste keer? Dan is een training in onze Ikwilstarten-academie, of onze persoonlijke coaching, echt iets voor jou!

5. Wil je veel tijd overhouden voor je persoonlijk leven/gezin/andere passies – of wil je je helemaal ‘smijten’ in je nieuwe uitdaging?

Zelfstandig worden om vrijer te zijn in je tijdsindeling? Ook dat is een prima motief. Zelf bepalen wat je (al dan niet) doet, niet afhankelijk van een baas, maakt het werk soepeler te combineren met een gezin en kinderen, bijvoorbeeld. Partners kunnen op die manier beslissen wie (meer) thuis en wie (meer) buitenshuis aan de slag gaat. Sommige activiteiten kan je ook perfect uitvoeren onder een palm aan een exotisch strand met wifi. Denk maar aan copywriters, scenaristen, digitaal strategen en beurstraders. Andere activiteiten zijn daar toch iets minder voor geschikt. 

Weet je (nog) niet zeker of je je helemaal wilt smijten in je zelfstandige bestaan? Dan kan je ook zelfstandige in bijberoep worden. "The proof of the pudding is in the eating", en op die manier  ervaar je in de praktijk hoe dat smaakt, zelfstandige zijn. Zo begin je eraan >

6. Verkocht je vroeger aan het strand al papieren bloemen – of heb je geen feeling voor ‘commercie’?

Sommigen zijn verkopers in hart en nieren. Anderen komen daar maar achter door het eens te doen. Mensen overtuigen en straffe verkoopresultaten neerzetten kan je een kick geven die je niet meer wilt missen. (Echt iets om uit te testen, dat kan al als jobstudent!). Commercieel bezig zijn, verkopen is ook echt iets voor een mens die niet graag stil zit en dood gaat tussen vier muren, in zijn/haar eentje. Je verkooptalent botvieren kan in je eigen zaak, maar ook bij allerlei bedrijven die op sales drijven - bijna allemaal, dus. De vraag naar commercieel talent dat op zelfstandige basis aan de slag wil gaan, is doorgaans heel groot. Zeker als je ook bereid bent naar het buitenland te reizen, bijvoorbeeld.

Anderzijds: heb je totaal geen voeling met verkopen, dan houd je daar best rekening mee. Hoewel je als zelfstandige toch altijd wel (in meer of mindere mate) voor klanten werkt. 

In een vennootschap kan je natuurlijk een vennoot met commercieel talent aan boord hijsen. Elkaar aanvullen, dat is het geheim van succesvolle vennootschappen.

7. Heb je een spaarvarken (of een suikeroom) om je droom waar te maken – of moet je van nul beginnen?

Dromen is fantastisch. Maar als zelfstandige ben je zelf verantwoordelijk voor je inkomen en je sociale zekerheid. Dus houd je maar best goed rekening met ‘de cijfers’. Om bij het begin te beginnen: kan je zelfstandige worden zonder geld? Nee. Maar je hebt niet altijd een startkapitaal nodig. Ga je van start als consultant of freelancer, in een eenmanszaak dus, en zijn er geen grote investeringen nodig (bijvoorbeeld voor winkelinrichting, het inkopen van voorraden of dure apparatuur) dan kan je relatief ‘goedkoop’ starten. Ook de administratieve kosten vallen mee. 

Maar let op: soms (voor een BV, bijvoorbeeld) moet je bij aanvang wel aantonen dat je over voldoende middelen beschikt om de eerste periode te overbruggen. 

Moet je toch op zoek naar de nodige middelen, dan zijn er diverse mogelijkheden. Hier vind je een overzicht voor financiële steun. 

In elk geval is het goed om ‘het financiële plaatje’ van je zelfstandigheid vooraf in kaart te brengen. Je financieel plan is een onderdeel van je businessplan, en niet altijd verplicht, maar zeker altijd aan te raden. Omdat… jawel, je voortaan niet meer op een baas kunt rekenen.

8. Wil je voor jezelf iets opbouwen – of liever iets waar ook anderen op termijn kunnen instappen, misschien zelfs één van je kinderen?

Ondernemen, dat is ook: vooruitkijken. Hoe zie je het precies? In de aanloop naar je zelfstandigheid kan je nooit te veel nadenken over de ondernemingsvorm waarin je je ding wilt gaan doen. Ook met het oog op de toekomst. Start je dus als zelfstandig cameraman - of leg je ook al de fundering voor een audiovisueel productiehuis(je)? Het kan allebei, aan jou de overweging. 

Start je als eenmanszaak of in bijberoep? Prima. Maar je kan ook starten vanuit een vennootschap. Daarin zijn verschillende ondernemingsvormen mogelijk, in mei 2019 is de wetgeving daarover aangepast. Ga je voor een eenmanszaak, een BV (die vennootschap kan je nu ook in je eentje oprichten), een CV, VOF, CommV of NV? Maak hier je keuze > 

9. Duik je graag eens in ‘cijfertjes’ – of word je al misselijk bij het idee van getallen in kolommen, facturen, enz?

Niemand verplicht je om een professionele cijferaar te worden. Maar welke zelfstandige je ook wordt, ‘de cijfers’ zal je voortaan in de gaten moeten houden. Geen ontkomen aan, maar: het is voor de goede zaak. Als zelfstandige ben je verplicht een boekhouding bij te houden. Maar je bent niet verplicht om daarvoor een boekhouder of accountant in te schakelen. 

Toch is dit wel een absolute aanrader. Ook omdat je als starter, aan een goede cijferprofessional een schitterende copiloot kan hebben die je ook bijstaat in de business. Een die het dashboard van je onderneming in de gaten houdt en die al van bij de voorbereiding met jou kan meedenken. Zelfs over de vennootschapsvorm die voor jou de meeste voordelen biedt.

10. Ben je al tevreden als je je brood verdient – of mag het voor jou gerust wat meer zijn?

Het leuke aan zelfstandige worden? Dat is dat je ook op financieel vlak ambitieus mag zijn. Voor het rapen ligt het nooit, maar je passie uitleven én zelf de vruchten plukken van je eigen inspanningen: het kan! 

En weet dat Acerta aan jouw kant staat, van A tot Z.